بیوتروریسم، به هر گونه اقدام وحشتزا و آسیبرسان گفته میشود که با استفاده از آزادسازی یا انتشار عمدی عوامل بیولوژیک شدیداً بیماریزا شامل انواعی از میکروارگانیسمها و یا سموم بیولوژیک، انجام پذیرد. با تهدیدات فزاینده تروریسم، لازم است که خطر مواجه با انواع میکروارگانیسمها بهعنوان یک ابزار قدرتمند تهاجم و تهدید، جدّی گرفته شود. این مقاله، به توضیح مفهوم جنگافزارهای بیولوژیک و روند توسعه تاریخی آن، با تأکید بر تلاشها برای کنترل تکثیر این نوع تسلیحات در طول زمان میپردازد.
اثرات بالقوّه بیماریهای مسری بر روی مردم و نیروهای نظامی، از 600 سال قبل از میلاد شناخته شده بود. استفاده از قربانیان طاعون بهعنوان سلاح در جنگهای قرون وسطی و توسعه آبله بر ضدّ بومیان در آغاز کشف قاره آمریکا، توسعه جنگافزارهای بیولوژیکی در جریان جنگ جهانی اول، دوم و دوران جنگ سرد و حتی در آغاز هزاره سوم، همگی نشان از اهمیت استراتژیک قدرت بازدارندگی میکروارگانیسمهای بیماریزا برای برتریجویی بعضی دولتها و فرقهها داشته و دارد. تلاشهای تاریخی در استفاده از بیماریهای عفونی بهعنوان جنگافزار بیولوژیکی، نشان میدهد که تمایز بین رخ داد طبیعی اپیدمی یک بیماری عفونی و وقوع آن در نتیجه یک حمله بیولوژیکی عمدی، بسیار مشکل است. همین ویژگی، بهکارگیری آن را برای اهداف برتریجویی میسّر ساخته است. توافقات بینالمللی برای کنترل توسعه جنگافزارهای بیولوژیک همچون پروتوکل 1925 ژنو و کنوانسیون منع توسعه، تولید و ذخیرهسازی تسلیحات باکتریولوژیک و توکسینی نیز نتوانسته است به کنترل توسعه و بهکارگیری جنگافزارهای بیولوژیک منجر گردد. مقاله حاضر از نوع مروری سنتی است و هدف از آن، افزایش آگاهی مردم بهویژه دستاندرکاران امور پزشکی و مسؤولین کشور میباشد.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |