دوره 30، شماره 1 - ( بهار 1402 )
جلد 30 شماره 1 صفحات 106-99 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Research code: 6318
Ethics code: IR.BUMS.REC.1402.156
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Zangooei M, Bagheri V. Simultaneous effect of progesterone and berberine on the level of reactive oxygen species in K562 cell. Journals of Birjand University of Medical Sciences 2023; 30 (1) :99-106
URL: http://journal.bums.ac.ir/article-1-3241-fa.html
URL: http://journal.bums.ac.ir/article-1-3241-fa.html
زنگویی محمد، باقری وحید. اثر همزمان پروژسترون و بربرین بر سطح گونههای فعال اکسیژن در سلولهای K562. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند. 1402; 30 (1) :99-106
محمد زنگویی1 
، وحید باقری* 2
، وحید باقری* 2
1- گروه بیوشیمی بالینی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، بیرجند، ایران
2- مرکز تحقیقات سلولی و مولکولی، گروه ایمونولوژی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، بیرجند، ایران ،eftekhar2006@gmail.com
2- مرکز تحقیقات سلولی و مولکولی، گروه ایمونولوژی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، بیرجند، ایران ،
واژه‌های کلیدی: بربرین، بقا سلولی، لوسمی میلوئید مزمن، سلولهای K562، پروژسترون، گونههای فعال اکسیژن
متن کامل [PDF 695 kb]
(257 دریافت)
| چکیده (HTML) (632 مشاهده)
متن کامل: (213 مشاهده)
چکیده
شکل 1- اثر همزمان غلظت‌های مختلف IC50، P4 و BBR بر سلولهای K562. پس از اثر P4 و BBR بر روی سلولهای K562 و محاسبه IC50، سلولها با غلظت‌های مختلف IC50، P4 و BBR به صورت ترکیب در زمانهای 24 (125 میکرومولار:BBR؛ 4/102 میکرومولار:P4)، 48 (114 میکرومولار:BBR؛ 4/78 میکرومولار:P4) و 72 (45 میکرومولار:BBR؛70 میکومولار:P4) تیمار شده و بقای سلولی اندازه‌گیری شد. داده‌ها به صورت میانگین±انحراف معیار بیان شدند. 05/0P≤ از نظر آماری معنی‌دار در نظر گرفته شد. 001/0>P*؛ مقایسه سلولهای تیمار شده با ترکیب دو ماده با سلولهای تیمار نشده در زمانهای 24، 48 و 72 ساعت، 001/0>P**؛ مقایسه سلولهای تیمار شده با ترکیب دو ماده با سلولهای تیمار شده با یک ماده در زمان 72 ساعت. IC50؛ نیمی از حداکثر غلظت مهاری.
شکل 2- اثر P4 و BBR و ترکیب آنها بر سطح ROS سلولها. پس از تیمار سلولها با غلظت‌های IC50 P4، BBR و ترکیب آنها، سطح ROS سلولها در زمانهای 24 و 72 ساعت با استفاده از فلوسایتومتری و نرم‌افزار فلوجو (FlowJo) بررسی شد. داده‌ها به صورت میانگین±انحراف معیار بیان شدند. 05/0P≤ از نظر آماری معنی‌دار در نظر گرفته شد. 001/0>P*، 001/0>P*. IC50؛ نیمی از حداکثر غلظت مهاری.
لوسمی میلوئید مزمن (CML) یکی از انواع غیرشایع سرطان خون است که از سلولهای بنیادی مغز استخوان منشا میگیرد. پروژسترون (P4) و بربرین (BBR) ترکیبات زیست فعالی هستند که رشد سلولهای تومور را مهار می‌کنند. در این مطالعه، ما اثر همزمان P4 و BBR را بر روی سطح گونههای فعال اکسیژن (ROS) در سلولهای K562 ارزیابی کردیم. سلولهای K562 در محیط حاوی سرم کشت شدند و به طور همزمان با غلظت‌های مختلف IC50، P4 و BBR در زمانهای 24 (125 میکرومولار:BBR؛ 4/102 میکرومولار:P4)، 48 (114 میکرومولار:BBR؛ 4/78 میکرومولار:P4) و 72 (45 میکرومولار:BBR؛70 میکومولار:P4) ساعت تیمار شدند. سپس بقای سلولی و سطح ROS به ترتیب با استفاده از روش MTT و دی کلروفلورسین دی استات (DCF) توسط فلوسایتومتری تعیین شد. نتایج ما نشان داد که ترکیب P4 و BBR سلولها را به طور مؤثرتری نسبت به P4 و BBR به تنهایی در 72 ساعت مهار کرده و همچنین P4 و ترکیب آنها باعث کاهش سطح ROS در سلولها در مقایسه با BBR و سلولهای تیمار نشده در 24 و 72 ساعت گردید. به‌طور خلاصه می‌توان چنین استنباط کرد که احتمالاً P4 از طریق مسیر وابسته به ROS و BBR از طریق مسیر مستقل از ROS، رشد سلولها را مهار کرده باشد.
مقدمه
لوسمی میلوئیدی مزمن[1] (CML) یک بیماری پرولیفراتیو است که عمدتاً رده گرانولوسیتی را درگیر می‌کند. CML، 15 درصد لوسمی‌ها را در بزرگسالان تشکیل می‌دهد. اکثر افراد بدون داشتن فاکتور خطر خاصی به این بیماری مبتلا می‌شوند. با این وجود، تماس با اشعه، جنس و افزایش سن در بروز آن نقش دارند. با افزایش سن خطر ابتلا افزایش پیدا می‌کند و میانگین سن بروز این بیماری 67 سال می‌باشد (1). ویژگی سیتوژنتیکی بارز CML کروموزوم فیلادلفیا (Ph) است که به وسیله یک جابجایی دوطرفه بین کروموزوم 9 و 22 اتفاق افتاده و در نتیجه، ژن سرطان‌زای جدیدی به نام BCR-ABL1[2] ایجاد می‌شود. این نئوپلازی با افزایش تنظیم نشده سلولهای میلوئیدی در مغز استخوان و تجمع آنها در خون همراه می‌باشد (2). BCR-ABL1 مشخصه و علت CML است که مزیت رشد و تکثیر برای این سلولها را به همراه دارد. با این وجود پیشرفت بیماری ممکن است لزوماً با این پروتئین در ارتباط نباشد و برخی از اثرات مرتبط با بی‌ثباتی ژنومی به علت افزایش تولید گونههای فعال اکسیژن[3] (ROS) باشد. تولید بیش از حد ROS که مرتبط با مسیر سیگنالینگ BCR-ABL1 است می‌تواند به DNA آسیب برساند، ناپایداری ژنومی را افزایش داده و خود جهش‌زایی (self-mutagenesis) BCR-ABL1 را ارتقاء دهد. بنابراین تعادل بین تولید ROS ناشی از BCR-ABL1 و میزان بی‌ثباتی ژنومی برای بقای سلولهای CML ضروری است. مشکل خود جهش زایی BCR-ABL1 ناشی ازROS به طور مستقیم با درمان CML مرتبط است (3).
هورمون‌های جنسی با تأثیر بر کنترل میزان تقسیم و تمایز سلولها بر خطر بروز سرطان‌ها اثر‌گذار هستند. پروژسترون (P4) دارای اثرات آنتی‌اکسیدانی است و از طریق تعدیل ROS، رشد سلولهای سرطانی در سرطان‌های تخمدان و آندومتر را مهار کرده و آپوپتوز را در این سلولها القا می‌کند (4). بربرین (BBR) یک آلکالوئید ایزوکوئینولین با اثرات ضد توموری است که در گیاهانی مانند زرشک و زرد چوبه یافت می‌شود (5). مطالعات نشان داده‌اند که ارتباط قوی بین القای آپوپتوز و تولید ROS توسط بربرین وجود دارد (6). بنابراین با توجه به اهمیت نقش ROS در CML، هدف از مطالعه کنونی ارزیابی اثر همزمان P4 و BBR بر روی تولید ROS در مقایسه با اثر P4 و BBR به تنهایی بر روی سلول های K562 بود.
روش تحقیق
مواد
محیط کشت RPMI 1640، FBS و آنتی‌بیوتیک‌ها از شرکت ایده زیست ایران تهیه شدند. رنگ MTT و دی کلروفلورسین دی استات (DCF) تولید شرکت سیگما آمریکا از شرکت آرک زکریا ایران خریداری شدند.
کشت سلولی
در تمام مراحل این مطالعه سلول های K562 که از بانک سلولی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند تهیه شده در شرایط زیر کشت شدند: محیط کشت RPMI 1640 حاوی 10 درصد FBS، پنی سیلین (U/ml 100) و استرپتومایسین (λg/ml 100) در دمای 37 درجه سانتی‌گراد در درون انکوباتور با شرایط 5 درصد CO2 و رطوبت 90 درصد.
بررسی بقای سلولی سلولهای K562 با غلظت‌های مختلف P4 و BBR به تنهایی و با ترکیب غلظت‌های IC50[4] (نیمی از حداکثر غلظت مهاری) P4 و BBR با استفاده از روش MTT
به منظور بررسی اثر تیمار همزمان P4 و BBR بر میزان بقای سلولی، سلولهای K562 به صورت سوسپانسیون درآورده و سپس در درون هر چاهک میکروپلیت 96 خانه، تعداد 104 × 3 سلول کشت داده شد. پس از 24 ساعت انکوباسیون، سلولها با غلظت‌های مختلف P4 (250-5 میکرومولار) و BBR (125-10 میکرومولار) به تنهایی در زمانهای 24، 48 و 72 ساعت و همچنین به صورت ترکیب غلظت‌های مختلف IC50، P4 و BBR در زمانهای 24 (125 میکرومولار:BBR؛ 4/102 میکرومولار:P4)، 48 (114 میکرومولار:BBR؛4/78 میکرومولار:P4) و 72 (45 میکرومولار:BBR؛70 میکومولار:P4) ساعت تیمار شدند. میزان مرگ و میر سلولی با استفاده از تست رنگ سنجی MTT بررسی شد. 20 میکرولیتر MTT با غلظت 25/0 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر به همه چاهک‌ها اضافه کرده، سپس به مدت 5/2 ساعت در دمای 37 درجه سانتی‌گراد انکوبه شدند. سپس 150 میکرولیتر DMSO بلافاصله به همه چاهک‌ها اضافه کرده و پلیت در تاریکی و در دمای اتاق به مدت 60 دقیقه انکوبه شد. در پایان میزان شدت رنگ تولید شده در طول موج 590 نانومتر خوانش شد.
بررسی اثر همزمان P4 و BBR بر میزان ROS درون سلولی
پس از کشت سلولها و شمارش آنها، تعداد 105 × 7 در پلیت‌های 6 خانه کشت شدند. پس از 24 ساعت انکوباسیون، سلولها با غلظت‌های مختلف IC50، P4 و BBR به صورت ترکیب و به صورت جداگانه در زمانهای 24 و 72 ساعت تیمار شدند. برای اندازه‌گیری ROS درون سلولی از ماده DCF استفاده شد. به‌طور خلاصه، پس از تیمار سلولها و سانتریفیوژ آنها، رسوب سلولی در 1 میلی‌لیتر بافر فسفات حل کرده و به آن DCF اضافه کرده و سلولها به مدت 45 دقیقه در تاریکی و دمای 37 درجه سانتی‌گراد انکوبه شدند. پس از دو بار شستشوی سلولها با بافر فسفات، شدت فلورسانس با استفاده از دستگاه فلوسایتومتری CyFlow® Cube 6 (Sysmex, Germany) اندازه‌گیری و داده‌ها با نرم‌افزار فلوجو (Flowjo) آنالیز شدند.
تجزیه و تحلیل آماری
محاسبات آماری با استفاده از نرم‌افزار GraphPad Prism نسخه 9 انجام شد. داده‌ها به صورت میانگین±انحراف معیار (Mean±SD) بیان شدند. گروه‌ها با استفاده از روش آماری One-Way ANOVA مقایسه گردید. 05/0P≤ از نظر آماری معنی‌دار در نظر گرفته شد.
مطالعه حاضر توسط شورای پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند و کمیته اخلاق دانشگاه علوم پزشکی بیرجند با کد IR.BUMS.REC.1401.101 تأیید شد.
یافته‌ها
نتایج مربوط به تیمار P4 و BBR به تنهایی و ترکیب همزمان غلظت‌های مختلف IC50، P4 و BBR در زمان های 24، 48 و 72 ساعت بر میزان بقای سلولهای K562 در شکل 1 نشان داده شده است.
در تیمار 24، 48 و 72 ساعت ترکیب همزمان غلظت‌های مختلف IC50، P4 و BBR، بقای سلولی نسبت به گروه تیمار نشده به ترتیب 4/3±73/50، 35/2±76/49 و 97/33±2/40 درصد بود که اثر معنی‌داری بر بقای سلولها داشت (001/0>P). با این وجود، در مقایسه اثر همزمان مجموع دو دارو بر روی سلولهای K562 با اثر هر یک از داروها به تنهایی در غلظت‌های IC50، تنها در تیمار 72 ساعت معنی‌دار بود (001/0>P).
نتایج مربوط به اثر همزمان غلظت‌های IC50، P4 و BBR در زمانهای 24 و 72 ساعت بر سطح ROS با استفاده از آنالیز داده‌های فلوسایتومتری نشان داد (شکل 2) که تیمار سلولها با ترکیب P4 و BBR و با P4 به تنهایی سطح ROS سلولها را در زمان های 24 و 72 ساعت به طور معنی‌داری نسبت به سلولهای تیمار نشده کاهش داد (001/0>P). با این وجود تیمار سلولها با BBR سطح ROS را در مقایسه با سلولهای تیمار نشده به طور معنی‌داری کاهش نداد.
لوسمی میلوئیدی مزمن[1] (CML) یک بیماری پرولیفراتیو است که عمدتاً رده گرانولوسیتی را درگیر می‌کند. CML، 15 درصد لوسمی‌ها را در بزرگسالان تشکیل می‌دهد. اکثر افراد بدون داشتن فاکتور خطر خاصی به این بیماری مبتلا می‌شوند. با این وجود، تماس با اشعه، جنس و افزایش سن در بروز آن نقش دارند. با افزایش سن خطر ابتلا افزایش پیدا می‌کند و میانگین سن بروز این بیماری 67 سال می‌باشد (1). ویژگی سیتوژنتیکی بارز CML کروموزوم فیلادلفیا (Ph) است که به وسیله یک جابجایی دوطرفه بین کروموزوم 9 و 22 اتفاق افتاده و در نتیجه، ژن سرطان‌زای جدیدی به نام BCR-ABL1[2] ایجاد می‌شود. این نئوپلازی با افزایش تنظیم نشده سلولهای میلوئیدی در مغز استخوان و تجمع آنها در خون همراه می‌باشد (2). BCR-ABL1 مشخصه و علت CML است که مزیت رشد و تکثیر برای این سلولها را به همراه دارد. با این وجود پیشرفت بیماری ممکن است لزوماً با این پروتئین در ارتباط نباشد و برخی از اثرات مرتبط با بی‌ثباتی ژنومی به علت افزایش تولید گونههای فعال اکسیژن[3] (ROS) باشد. تولید بیش از حد ROS که مرتبط با مسیر سیگنالینگ BCR-ABL1 است می‌تواند به DNA آسیب برساند، ناپایداری ژنومی را افزایش داده و خود جهش‌زایی (self-mutagenesis) BCR-ABL1 را ارتقاء دهد. بنابراین تعادل بین تولید ROS ناشی از BCR-ABL1 و میزان بی‌ثباتی ژنومی برای بقای سلولهای CML ضروری است. مشکل خود جهش زایی BCR-ABL1 ناشی ازROS به طور مستقیم با درمان CML مرتبط است (3).
هورمون‌های جنسی با تأثیر بر کنترل میزان تقسیم و تمایز سلولها بر خطر بروز سرطان‌ها اثر‌گذار هستند. پروژسترون (P4) دارای اثرات آنتی‌اکسیدانی است و از طریق تعدیل ROS، رشد سلولهای سرطانی در سرطان‌های تخمدان و آندومتر را مهار کرده و آپوپتوز را در این سلولها القا می‌کند (4). بربرین (BBR) یک آلکالوئید ایزوکوئینولین با اثرات ضد توموری است که در گیاهانی مانند زرشک و زرد چوبه یافت می‌شود (5). مطالعات نشان داده‌اند که ارتباط قوی بین القای آپوپتوز و تولید ROS توسط بربرین وجود دارد (6). بنابراین با توجه به اهمیت نقش ROS در CML، هدف از مطالعه کنونی ارزیابی اثر همزمان P4 و BBR بر روی تولید ROS در مقایسه با اثر P4 و BBR به تنهایی بر روی سلول های K562 بود.
روش تحقیق
مواد
محیط کشت RPMI 1640، FBS و آنتی‌بیوتیک‌ها از شرکت ایده زیست ایران تهیه شدند. رنگ MTT و دی کلروفلورسین دی استات (DCF) تولید شرکت سیگما آمریکا از شرکت آرک زکریا ایران خریداری شدند.
کشت سلولی
در تمام مراحل این مطالعه سلول های K562 که از بانک سلولی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند تهیه شده در شرایط زیر کشت شدند: محیط کشت RPMI 1640 حاوی 10 درصد FBS، پنی سیلین (U/ml 100) و استرپتومایسین (λg/ml 100) در دمای 37 درجه سانتی‌گراد در درون انکوباتور با شرایط 5 درصد CO2 و رطوبت 90 درصد.
بررسی بقای سلولی سلولهای K562 با غلظت‌های مختلف P4 و BBR به تنهایی و با ترکیب غلظت‌های IC50[4] (نیمی از حداکثر غلظت مهاری) P4 و BBR با استفاده از روش MTT
به منظور بررسی اثر تیمار همزمان P4 و BBR بر میزان بقای سلولی، سلولهای K562 به صورت سوسپانسیون درآورده و سپس در درون هر چاهک میکروپلیت 96 خانه، تعداد 104 × 3 سلول کشت داده شد. پس از 24 ساعت انکوباسیون، سلولها با غلظت‌های مختلف P4 (250-5 میکرومولار) و BBR (125-10 میکرومولار) به تنهایی در زمانهای 24، 48 و 72 ساعت و همچنین به صورت ترکیب غلظت‌های مختلف IC50، P4 و BBR در زمانهای 24 (125 میکرومولار:BBR؛ 4/102 میکرومولار:P4)، 48 (114 میکرومولار:BBR؛4/78 میکرومولار:P4) و 72 (45 میکرومولار:BBR؛70 میکومولار:P4) ساعت تیمار شدند. میزان مرگ و میر سلولی با استفاده از تست رنگ سنجی MTT بررسی شد. 20 میکرولیتر MTT با غلظت 25/0 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر به همه چاهک‌ها اضافه کرده، سپس به مدت 5/2 ساعت در دمای 37 درجه سانتی‌گراد انکوبه شدند. سپس 150 میکرولیتر DMSO بلافاصله به همه چاهک‌ها اضافه کرده و پلیت در تاریکی و در دمای اتاق به مدت 60 دقیقه انکوبه شد. در پایان میزان شدت رنگ تولید شده در طول موج 590 نانومتر خوانش شد.
بررسی اثر همزمان P4 و BBR بر میزان ROS درون سلولی
پس از کشت سلولها و شمارش آنها، تعداد 105 × 7 در پلیت‌های 6 خانه کشت شدند. پس از 24 ساعت انکوباسیون، سلولها با غلظت‌های مختلف IC50، P4 و BBR به صورت ترکیب و به صورت جداگانه در زمانهای 24 و 72 ساعت تیمار شدند. برای اندازه‌گیری ROS درون سلولی از ماده DCF استفاده شد. به‌طور خلاصه، پس از تیمار سلولها و سانتریفیوژ آنها، رسوب سلولی در 1 میلی‌لیتر بافر فسفات حل کرده و به آن DCF اضافه کرده و سلولها به مدت 45 دقیقه در تاریکی و دمای 37 درجه سانتی‌گراد انکوبه شدند. پس از دو بار شستشوی سلولها با بافر فسفات، شدت فلورسانس با استفاده از دستگاه فلوسایتومتری CyFlow® Cube 6 (Sysmex, Germany) اندازه‌گیری و داده‌ها با نرم‌افزار فلوجو (Flowjo) آنالیز شدند.
تجزیه و تحلیل آماری
محاسبات آماری با استفاده از نرم‌افزار GraphPad Prism نسخه 9 انجام شد. داده‌ها به صورت میانگین±انحراف معیار (Mean±SD) بیان شدند. گروه‌ها با استفاده از روش آماری One-Way ANOVA مقایسه گردید. 05/0P≤ از نظر آماری معنی‌دار در نظر گرفته شد.
مطالعه حاضر توسط شورای پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند و کمیته اخلاق دانشگاه علوم پزشکی بیرجند با کد IR.BUMS.REC.1401.101 تأیید شد.
یافته‌ها
نتایج مربوط به تیمار P4 و BBR به تنهایی و ترکیب همزمان غلظت‌های مختلف IC50، P4 و BBR در زمان های 24، 48 و 72 ساعت بر میزان بقای سلولهای K562 در شکل 1 نشان داده شده است.
در تیمار 24، 48 و 72 ساعت ترکیب همزمان غلظت‌های مختلف IC50، P4 و BBR، بقای سلولی نسبت به گروه تیمار نشده به ترتیب 4/3±73/50، 35/2±76/49 و 97/33±2/40 درصد بود که اثر معنی‌داری بر بقای سلولها داشت (001/0>P). با این وجود، در مقایسه اثر همزمان مجموع دو دارو بر روی سلولهای K562 با اثر هر یک از داروها به تنهایی در غلظت‌های IC50، تنها در تیمار 72 ساعت معنی‌دار بود (001/0>P).
نتایج مربوط به اثر همزمان غلظت‌های IC50، P4 و BBR در زمانهای 24 و 72 ساعت بر سطح ROS با استفاده از آنالیز داده‌های فلوسایتومتری نشان داد (شکل 2) که تیمار سلولها با ترکیب P4 و BBR و با P4 به تنهایی سطح ROS سلولها را در زمان های 24 و 72 ساعت به طور معنی‌داری نسبت به سلولهای تیمار نشده کاهش داد (001/0>P). با این وجود تیمار سلولها با BBR سطح ROS را در مقایسه با سلولهای تیمار نشده به طور معنی‌داری کاهش نداد.
شکل 1- اثر همزمان غلظت‌های مختلف IC50، P4 و BBR بر سلولهای K562. پس از اثر P4 و BBR بر روی سلولهای K562 و محاسبه IC50، سلولها با غلظت‌های مختلف IC50، P4 و BBR به صورت ترکیب در زمانهای 24 (125 میکرومولار:BBR؛ 4/102 میکرومولار:P4)، 48 (114 میکرومولار:BBR؛ 4/78 میکرومولار:P4) و 72 (45 میکرومولار:BBR؛70 میکومولار:P4) تیمار شده و بقای سلولی اندازه‌گیری شد. داده‌ها به صورت میانگین±انحراف معیار بیان شدند. 05/0P≤ از نظر آماری معنی‌دار در نظر گرفته شد. 001/0>P*؛ مقایسه سلولهای تیمار شده با ترکیب دو ماده با سلولهای تیمار نشده در زمانهای 24، 48 و 72 ساعت، 001/0>P**؛ مقایسه سلولهای تیمار شده با ترکیب دو ماده با سلولهای تیمار شده با یک ماده در زمان 72 ساعت. IC50؛ نیمی از حداکثر غلظت مهاری.
شکل 2- اثر P4 و BBR و ترکیب آنها بر سطح ROS سلولها. پس از تیمار سلولها با غلظت‌های IC50 P4، BBR و ترکیب آنها، سطح ROS سلولها در زمانهای 24 و 72 ساعت با استفاده از فلوسایتومتری و نرم‌افزار فلوجو (FlowJo) بررسی شد. داده‌ها به صورت میانگین±انحراف معیار بیان شدند. 05/0P≤ از نظر آماری معنی‌دار در نظر گرفته شد. 001/0>P*، 001/0>P*. IC50؛ نیمی از حداکثر غلظت مهاری.
بحث
شواهد مختلفی در مورد دخالت استرس اکسیداتیو در پاتوفیزیولوژی بدخیمی و فارماکوکینتیک درمان‌های انکولوژیک وجود دارد. برخی از گزارش‌ها از دخالت ROS در شروع و پیشرفت بیماری و ایجاد مقاومت در درمان حمایت می‌کنند (7) و برخی دیگر از اثر پروآپوپتوتیک استرس اکسیداتیو ایجاد شده با برخی از درمان‌های سرطانی پشتیبانی می‌کنند (8). در مورد CML، بیشتر شواهد علمی از دخالت استرس اکسیداتیو در شروع جهش ژنتیکی مسئول انکوژن BCR-ABL حمایت می‌کند. علاوه بر آن انکوژن مسئول تولید مقدار زیادی ROS است که مسئول پیشرفت بیماری، جهش‌های بیشتر و ایجاد مقاومت درمانی می‌باشد (9).
P4 دارای اثرات ضد توموری می‌باشد به‌طوری که رشد سلولهای سرطانی را مهار و آپوپتوز را القا می‌کند (4). در مطالعهای که در زمینه CML انجام شده مدروکسی پروژسترون استات باعث از بین رفتن سلولهای بلاست در خون محیطی و بهبودی با حضور کمتر از 5 درصد بلاست در مغز استخوان یک بیمار مبتلا به CML شده است (10). BBR هم با مکانیسم‌های مختلفی اثرات ضد توموری خود را اعمال می‌کند (11). نتایج مربوط به مطالعه کنونی نشان داد که ترکیب غلظت IC50، P4 و BBR در زمان 72 ساعت نسبت به غلظت IC50، P4 و BBR به تنهایی، بقای سلولهای K562 را حدود 10 درصد بیشتر کاهش می‌دهد. بنابراین می‌توان چنین نتیجه گرفت که اثر هم‌افزایی این دو دارو وابسته به زمان است.
افزایش سطح ROS می‌تواند با بسیاری از سرطان‌ها مرتبط باشد، اما تعیین اینکه آیا ROS به علل یا پیامدهای بیماری تعلق دارد دشوار است. به نظر می‌رسد که هر دو پیامد می‌توانند در موارد بسیار زیادی رخ دهند. اگر سلولی در معرض ROS قرار گیرد سبب آسیب ژن ترمیم DNA و متعاقب آن افزایش شانس تجمع آسیب‌های DNA در تقسیمات بعدی سلولی،که به نوبه خود منجر به ناپایداری ژنومی و افزایش احتمال کسب یک جهش در ژن مرتبط با سرطان می‌گردد. نقص در ترمیم DNA سبب می‌شود که روی ROS داخل سلولی کنترل ضعیف‌تری صورت گیرد و منجر به افزایش سطح این گونه‌ها در سرطان گردد. این یک سناریوی کلی است، اما در سرطان‌های خاص، منبع ROS را می‌توان به برخی از ویژگی‌های خاص سرطان نسبت داد. این حالت در CML صدق می‌کند. BCR-ABL1، عامل CML، باعث تولید ROS و استرس اکسیداتیو می‌شود (3). P4 با مهار تولید ROS، کاهش متابولیسم کربونیل پروتئین و متابولیسم پراکسیداسیون لیپیدی، تنظیم مثبت p53 و BAX و کاهش BCL-2 در سلولهای سرطانی، آپوپتوز را القا می‌کند. (4, 12). در این مطالعه همانند مطالعات قبلی (3, 4, 12)، P4 سبب کاهش تولید ROS در سلولهای K562 گردید. بنابراین P4 دارای اثرات آنتی‌اکسیدانی است و کاهش استرس اکسیداتیو توسط P4 می‌تواند پیامدهای درمانی قابل توجهی داشته باشد.
BBR با تنظیم چرخه سلولی و اتوفاژی و افزایش آپوپتوز سلولی، از تکثیر سلولی جلوگیری می‌کند. این ماده همچنین با سرکوب فرآیند گذار اپیتلیال-مزانشیمی (epithelial–mesenchymal transition; EMT) و کاهش بیان پروتئین‌های مرتبط با متاستاز و مسیرهای سیگنالینگ، تهاجم و متاستاز سلولی را مهار می‌کند. علاوه بر این، BBR از طریق تعامل با microRNAها و سرکوب فعالیت تلومراز، از تکثیر سلولی جلوگیری می‌کند. BBR خواص ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی خود را اعمال می‌کند و همچنین ریزمحیط تومور را تنظیم می‌کند. این ماده در برخی از سلولها باعث افزایش ROS و القا آپوپتوز و در برخی با مهار ROS از طریق مسیرهای سیگنالینگ PI3K/AKT/mTOR سلولها را از آسیب اکسیداتیو محافظت می‌کند (13, 14). در مطالعهای که در سال 2020 گزارش شده BBR از طریق مهار سطح ROS، سلولهای P12 از استرس اکسیداتیو محافظت می‌کند (14). بر عکس در مطالعهای دیگر، BBR با افزایش سطح ROS، مقاومت سلولهای سرطان سینه HER2 مثبت به لاپاتینیب (lapatinib) را معکوس می‌کند (15). با این وجود در مطالعه ما، اثر BBR بر روی سلولهای K562 سبب کاهش محسوسی در تولید ROS نگردید. علاوه بر آن، تیمار سلولها با ترکیب P4 و BBR در مقایسه با تیمار آنها با P4 تغییر زیادی در کاهش ROS نشان نداد. بنابراین به احتمال زیاد BBR از مسیری دیگر سبب کاهش رشد سلول می‌گردد که نیازمند مطالعه بیشتر می‌باشد.
نتیجه‌گیری
ترکیب P4 و BBR با گذشت زمان بقای سلولهای K562 را کاهش داد. بنابراین می‌توان چنین استنباط کرد که این دو ترکیب بر هم اثر سینرژیک یا هم افزایی دارند. P4 به تنهایی یا به صورت ترکیب با BBR، سطح ROS سلولها را تقلیل داد. با این وجود در مقایسه بین اثر ترکیب دو ماده با P4 به تنهایی، در سطح ROS سلولی کاهش محسوسی مشاهده نشد. همچنین تیمار BBR در سلول ها در مقایسه با سلولهای تیمار نشده تأثیر چندانی بر سطح ROS درون سلولی ایجاد نکرد. بنابراین می‌توان نتیجه‌گیری کرد که احتمالاً P4 و BBR به ترتیب از طریق مسیر وابسته به ROS و مستقل از ROS، رشد سلولها را مهار کرده باشند.
تقدیر و تشکّر
این مقاله حاصل پایان‌نامه تحت عنوان "بررسی اثرات همزمان بربرین و پروژسترون بر القاء آپوپتوز در سلول های رده K562"، در مقطع پزشکی عمومی در سال 1401 با کد 456767 می‌باشد که با حمایت دانشگاه علوم پزشکی بیرجند اجرا شده است.
تضاد منافع
نویسندگان مقاله اعلام می‌دارند که هیچ گونه تضاد منافعی در پژوهش حاضر وجود ندارد.
منابع:
شواهد مختلفی در مورد دخالت استرس اکسیداتیو در پاتوفیزیولوژی بدخیمی و فارماکوکینتیک درمان‌های انکولوژیک وجود دارد. برخی از گزارش‌ها از دخالت ROS در شروع و پیشرفت بیماری و ایجاد مقاومت در درمان حمایت می‌کنند (7) و برخی دیگر از اثر پروآپوپتوتیک استرس اکسیداتیو ایجاد شده با برخی از درمان‌های سرطانی پشتیبانی می‌کنند (8). در مورد CML، بیشتر شواهد علمی از دخالت استرس اکسیداتیو در شروع جهش ژنتیکی مسئول انکوژن BCR-ABL حمایت می‌کند. علاوه بر آن انکوژن مسئول تولید مقدار زیادی ROS است که مسئول پیشرفت بیماری، جهش‌های بیشتر و ایجاد مقاومت درمانی می‌باشد (9).
P4 دارای اثرات ضد توموری می‌باشد به‌طوری که رشد سلولهای سرطانی را مهار و آپوپتوز را القا می‌کند (4). در مطالعهای که در زمینه CML انجام شده مدروکسی پروژسترون استات باعث از بین رفتن سلولهای بلاست در خون محیطی و بهبودی با حضور کمتر از 5 درصد بلاست در مغز استخوان یک بیمار مبتلا به CML شده است (10). BBR هم با مکانیسم‌های مختلفی اثرات ضد توموری خود را اعمال می‌کند (11). نتایج مربوط به مطالعه کنونی نشان داد که ترکیب غلظت IC50، P4 و BBR در زمان 72 ساعت نسبت به غلظت IC50، P4 و BBR به تنهایی، بقای سلولهای K562 را حدود 10 درصد بیشتر کاهش می‌دهد. بنابراین می‌توان چنین نتیجه گرفت که اثر هم‌افزایی این دو دارو وابسته به زمان است.
افزایش سطح ROS می‌تواند با بسیاری از سرطان‌ها مرتبط باشد، اما تعیین اینکه آیا ROS به علل یا پیامدهای بیماری تعلق دارد دشوار است. به نظر می‌رسد که هر دو پیامد می‌توانند در موارد بسیار زیادی رخ دهند. اگر سلولی در معرض ROS قرار گیرد سبب آسیب ژن ترمیم DNA و متعاقب آن افزایش شانس تجمع آسیب‌های DNA در تقسیمات بعدی سلولی،که به نوبه خود منجر به ناپایداری ژنومی و افزایش احتمال کسب یک جهش در ژن مرتبط با سرطان می‌گردد. نقص در ترمیم DNA سبب می‌شود که روی ROS داخل سلولی کنترل ضعیف‌تری صورت گیرد و منجر به افزایش سطح این گونه‌ها در سرطان گردد. این یک سناریوی کلی است، اما در سرطان‌های خاص، منبع ROS را می‌توان به برخی از ویژگی‌های خاص سرطان نسبت داد. این حالت در CML صدق می‌کند. BCR-ABL1، عامل CML، باعث تولید ROS و استرس اکسیداتیو می‌شود (3). P4 با مهار تولید ROS، کاهش متابولیسم کربونیل پروتئین و متابولیسم پراکسیداسیون لیپیدی، تنظیم مثبت p53 و BAX و کاهش BCL-2 در سلولهای سرطانی، آپوپتوز را القا می‌کند. (4, 12). در این مطالعه همانند مطالعات قبلی (3, 4, 12)، P4 سبب کاهش تولید ROS در سلولهای K562 گردید. بنابراین P4 دارای اثرات آنتی‌اکسیدانی است و کاهش استرس اکسیداتیو توسط P4 می‌تواند پیامدهای درمانی قابل توجهی داشته باشد.
BBR با تنظیم چرخه سلولی و اتوفاژی و افزایش آپوپتوز سلولی، از تکثیر سلولی جلوگیری می‌کند. این ماده همچنین با سرکوب فرآیند گذار اپیتلیال-مزانشیمی (epithelial–mesenchymal transition; EMT) و کاهش بیان پروتئین‌های مرتبط با متاستاز و مسیرهای سیگنالینگ، تهاجم و متاستاز سلولی را مهار می‌کند. علاوه بر این، BBR از طریق تعامل با microRNAها و سرکوب فعالیت تلومراز، از تکثیر سلولی جلوگیری می‌کند. BBR خواص ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی خود را اعمال می‌کند و همچنین ریزمحیط تومور را تنظیم می‌کند. این ماده در برخی از سلولها باعث افزایش ROS و القا آپوپتوز و در برخی با مهار ROS از طریق مسیرهای سیگنالینگ PI3K/AKT/mTOR سلولها را از آسیب اکسیداتیو محافظت می‌کند (13, 14). در مطالعهای که در سال 2020 گزارش شده BBR از طریق مهار سطح ROS، سلولهای P12 از استرس اکسیداتیو محافظت می‌کند (14). بر عکس در مطالعهای دیگر، BBR با افزایش سطح ROS، مقاومت سلولهای سرطان سینه HER2 مثبت به لاپاتینیب (lapatinib) را معکوس می‌کند (15). با این وجود در مطالعه ما، اثر BBR بر روی سلولهای K562 سبب کاهش محسوسی در تولید ROS نگردید. علاوه بر آن، تیمار سلولها با ترکیب P4 و BBR در مقایسه با تیمار آنها با P4 تغییر زیادی در کاهش ROS نشان نداد. بنابراین به احتمال زیاد BBR از مسیری دیگر سبب کاهش رشد سلول می‌گردد که نیازمند مطالعه بیشتر می‌باشد.
نتیجه‌گیری
ترکیب P4 و BBR با گذشت زمان بقای سلولهای K562 را کاهش داد. بنابراین می‌توان چنین استنباط کرد که این دو ترکیب بر هم اثر سینرژیک یا هم افزایی دارند. P4 به تنهایی یا به صورت ترکیب با BBR، سطح ROS سلولها را تقلیل داد. با این وجود در مقایسه بین اثر ترکیب دو ماده با P4 به تنهایی، در سطح ROS سلولی کاهش محسوسی مشاهده نشد. همچنین تیمار BBR در سلول ها در مقایسه با سلولهای تیمار نشده تأثیر چندانی بر سطح ROS درون سلولی ایجاد نکرد. بنابراین می‌توان نتیجه‌گیری کرد که احتمالاً P4 و BBR به ترتیب از طریق مسیر وابسته به ROS و مستقل از ROS، رشد سلولها را مهار کرده باشند.
تقدیر و تشکّر
این مقاله حاصل پایان‌نامه تحت عنوان "بررسی اثرات همزمان بربرین و پروژسترون بر القاء آپوپتوز در سلول های رده K562"، در مقطع پزشکی عمومی در سال 1401 با کد 456767 می‌باشد که با حمایت دانشگاه علوم پزشکی بیرجند اجرا شده است.
تضاد منافع
نویسندگان مقاله اعلام می‌دارند که هیچ گونه تضاد منافعی در پژوهش حاضر وجود ندارد.
1- Radivoyevitch T, Jankovic GM, Tiu RV, Saunthararajah Y, Jackson RC, Hlatky LR, et al. Sex differences in the incidence of chronic myeloid leukemia. Radiat Environ Biophys. 2014; 53(1): 55-63. DOI: 10.1007/s00411-013-0507-4
2- Druker BJ. Translation of the Philadelphia chromosome into therapy for CML. Blood. 2008; 112(13): 4808-17. DOI: 10.1182/blood-2008-07-077958
3- Antoszewska-Smith J, Pawlowska E, Blasiak J. Reactive oxygen species in BCR-ABL1-expressing cells - relevance to chronic myeloid leukemia. Acta Biochim Pol. 2017; 64(1): 1-10. DOI: 10.18388/abp.2016_1396
4- Nguyen H, Syed V. Progesterone inhibits growth and induces apoptosis in cancer cells through modulation of reactive oxygen species. Gynecol Endocrinol. 2011; 27(10): 830-6. DOI: 10.3109/09513590.2010.538100
5- Zhang C, Sheng J, Li G, Zhao L, Wang Y, Yang W, et al. Effects of Berberine and Its Derivatives on Cancer: A Systems Pharmacology Review. Front Pharmacol. 2019; 10: 1461. DOI: 10.3389/fphar.2019.01461
6- Habtemariam S. Recent Advances in Berberine Inspired Anticancer Approaches: From Drug Combination to Novel Formulation Technology and Derivatization. Molecules. 2020; 25(6). DOI: 10.3390/molecules25061426
7- Tong L, Chuang CC, Wu S, Zuo L. Reactive oxygen species in redox cancer therapy. Cancer Lett. 2015; 367(1): 18-25. DOI: 10.1016/j.canlet.2015.07.008
8- Zou Z, Chang H, Li H, Wang S. Induction of reactive oxygen species: an emerging approach for cancer therapy. Apoptosis. 2017; 22(11): 1321-35. DOI: 10.1007/s10495-017-1424-9
9- Pascu VEG, AM GA. Assessment of Oxidative Stress in Patients with Chronic Myeloid Leukemia Depending on Associated Comorbidities. Curr Health Sci J. 2020; 46(1): 23-30. DOI: 10.12865/CHSJ.46.01.04
10- Fink M. Possible effect of medroxyprogesterone acetate (MPA) in lymphoid blast crisis of chronic myelogenous leukemia. Ann Hematol. 1994; 68(2): 89-90. DOI: 10.1007/BF01715138
11- Achi IT, Sarbadhikary P, George BP, Abrahamse H. Multi-Target Potential of Berberine as an Antineoplastic and Antimetastatic Agent: A Special Focus on Lung Cancer Treatment. Cells. 2022; 11(21): 3433. DOI: 10.3390/cells11213433
12- Wassmann K, Wassmann S, Nickenig G. Progesterone antagonizes the vasoprotective effect of estrogen on antioxidant enzyme expression and function. Circ Res. 2005; 97(10): 1046-54. DOI: 10.1161/01.RES.0000188212.57180.55
13- Wang Y, Liu Y, Du X, Ma H, Yao J. The Anti-Cancer Mechanisms of Berberine: A Review. Cancer Manag Res. 2020; 12: 695-702. DOI: 10.2147/CMAR.S242329
14- Li Z, Jiang T, Lu Q, Xu K, He J, Xie L, et al. Berberine attenuated the cytotoxicity induced by t-BHP via inhibiting oxidative stress and mitochondria dysfunction in PC-12 cells. Cell Mol Neurobiol. 2020: 40(4): 587-602. DOI: 10.1007/s10571-019-00756-7
15- Zhang R, Qiao H, Chen S, Chen X, Dou K, Wei L, et al. Berberine reverses lapatinib resistance of HER2-positive breast cancer cells by increasing the level of ROS. Cancer Biol Ther. 2016; 17(9): 925-34. DOI: 10.1080/15384047.2016.1210728
2- Druker BJ. Translation of the Philadelphia chromosome into therapy for CML. Blood. 2008; 112(13): 4808-17. DOI: 10.1182/blood-2008-07-077958
3- Antoszewska-Smith J, Pawlowska E, Blasiak J. Reactive oxygen species in BCR-ABL1-expressing cells - relevance to chronic myeloid leukemia. Acta Biochim Pol. 2017; 64(1): 1-10. DOI: 10.18388/abp.2016_1396
4- Nguyen H, Syed V. Progesterone inhibits growth and induces apoptosis in cancer cells through modulation of reactive oxygen species. Gynecol Endocrinol. 2011; 27(10): 830-6. DOI: 10.3109/09513590.2010.538100
5- Zhang C, Sheng J, Li G, Zhao L, Wang Y, Yang W, et al. Effects of Berberine and Its Derivatives on Cancer: A Systems Pharmacology Review. Front Pharmacol. 2019; 10: 1461. DOI: 10.3389/fphar.2019.01461
6- Habtemariam S. Recent Advances in Berberine Inspired Anticancer Approaches: From Drug Combination to Novel Formulation Technology and Derivatization. Molecules. 2020; 25(6). DOI: 10.3390/molecules25061426
7- Tong L, Chuang CC, Wu S, Zuo L. Reactive oxygen species in redox cancer therapy. Cancer Lett. 2015; 367(1): 18-25. DOI: 10.1016/j.canlet.2015.07.008
8- Zou Z, Chang H, Li H, Wang S. Induction of reactive oxygen species: an emerging approach for cancer therapy. Apoptosis. 2017; 22(11): 1321-35. DOI: 10.1007/s10495-017-1424-9
9- Pascu VEG, AM GA. Assessment of Oxidative Stress in Patients with Chronic Myeloid Leukemia Depending on Associated Comorbidities. Curr Health Sci J. 2020; 46(1): 23-30. DOI: 10.12865/CHSJ.46.01.04
10- Fink M. Possible effect of medroxyprogesterone acetate (MPA) in lymphoid blast crisis of chronic myelogenous leukemia. Ann Hematol. 1994; 68(2): 89-90. DOI: 10.1007/BF01715138
11- Achi IT, Sarbadhikary P, George BP, Abrahamse H. Multi-Target Potential of Berberine as an Antineoplastic and Antimetastatic Agent: A Special Focus on Lung Cancer Treatment. Cells. 2022; 11(21): 3433. DOI: 10.3390/cells11213433
12- Wassmann K, Wassmann S, Nickenig G. Progesterone antagonizes the vasoprotective effect of estrogen on antioxidant enzyme expression and function. Circ Res. 2005; 97(10): 1046-54. DOI: 10.1161/01.RES.0000188212.57180.55
13- Wang Y, Liu Y, Du X, Ma H, Yao J. The Anti-Cancer Mechanisms of Berberine: A Review. Cancer Manag Res. 2020; 12: 695-702. DOI: 10.2147/CMAR.S242329
14- Li Z, Jiang T, Lu Q, Xu K, He J, Xie L, et al. Berberine attenuated the cytotoxicity induced by t-BHP via inhibiting oxidative stress and mitochondria dysfunction in PC-12 cells. Cell Mol Neurobiol. 2020: 40(4): 587-602. DOI: 10.1007/s10571-019-00756-7
15- Zhang R, Qiao H, Chen S, Chen X, Dou K, Wei L, et al. Berberine reverses lapatinib resistance of HER2-positive breast cancer cells by increasing the level of ROS. Cancer Biol Ther. 2016; 17(9): 925-34. DOI: 10.1080/15384047.2016.1210728
[1] Chronic myelogenous leukemia
[2] Breakpoint cluster region protein-abelson murine leukemia viral oncogene homolog 1
[3] Reactive oxygen species
[4] Half-maximal inhibitory concentration
نوع مطالعه: مقاله كوتاه |
موضوع مقاله:
انكولوژي
دریافت: 1401/11/7 | پذیرش: 1402/2/11 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1402/2/13 | انتشار الکترونیک: 1402/3/15
دریافت: 1401/11/7 | پذیرش: 1402/2/11 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1402/2/13 | انتشار الکترونیک: 1402/3/15
فهرست منابع
1. Radivoyevitch T, Jankovic GM, Tiu RV, Saunthararajah Y, Jackson RC, Hlatky LR, et al. Sex differences in the incidence of chronic myeloid leukemia. Radiat Environ Biophys. 2014; 53(1): 55-63.
2. Druker BJ. Translation of the Philadelphia chromosome into therapy for CML. Blood. 2008; 112(13): 4808-17.
3. Antoszewska-Smith J, Pawlowska E, Blasiak J. Reactive oxygen species in BCR-ABL1-expressing cells - relevance to chronic myeloid leukemia. Acta Biochim Pol. 2017; 64(1): 1-10.
4. Nguyen H, Syed V. Progesterone inhibits growth and induces apoptosis in cancer cells through modulation of reactive oxygen species. Gynecol Endocrinol. 2011; 27(10): 830-6.
5. Zhang C, Sheng J, Li G, Zhao L, Wang Y, Yang W, et al. Effects of Berberine and Its Derivatives on Cancer: A Systems Pharmacology Review. Front Pharmacol. 2019; 10: 1461.
6. Habtemariam S. Recent Advances in Berberine Inspired Anticancer Approaches: From Drug Combination to Novel Formulation Technology and Derivatization. Molecules. 2020; 25(6).
7. Tong L, Chuang CC, Wu S, Zuo L. Reactive oxygen species in redox cancer therapy. Cancer Lett. 2015; 367(1): 18-25.
8. Zou Z, Chang H, Li H, Wang S. Induction of reactive oxygen species: an emerging approach for cancer therapy. Apoptosis. 2017; 22(11): 1321-35.
9. Pascu VEG, AM GA. Assessment of Oxidative Stress in Patients with Chronic Myeloid Leukemia Depending on Associated Comorbidities. Curr Health Sci J. 2020; 46(1): 23-30. DOI: 10.12865/CHSJ.46.01.04
10. Fink M. Possible effect of medroxyprogesterone acetate (MPA) in lymphoid blast crisis of chronic myelogenous leukemia. Ann Hematol. 1994; 68(2): 89-90.
11. Achi IT, Sarbadhikary P, George BP, Abrahamse H. Multi-Target Potential of Berberine as an Antineoplastic and Antimetastatic Agent: A Special Focus on Lung Cancer Treatment. Cells. 2022; 11(21): 3433.
12. Wassmann K, Wassmann S, Nickenig G. Progesterone antagonizes the vasoprotective effect of estrogen on antioxidant enzyme expression and function. Circ Res. 2005; 97(10): 1046-54.
13. Wang Y, Liu Y, Du X, Ma H, Yao J. The Anti-Cancer Mechanisms of Berberine: A Review. Cancer Manag Res. 2020; 12: 695-702.
14. Li Z, Jiang T, Lu Q, Xu K, He J, Xie L, et al. Berberine attenuated the cytotoxicity induced by t-BHP via inhibiting oxidative stress and mitochondria dysfunction in PC-12 cells. Cell Mol Neurobiol. 2020: 40(4): 587-602.
15. Zhang R, Qiao H, Chen S, Chen X, Dou K, Wei L, et al. Berberine reverses lapatinib resistance of HER2-positive breast cancer cells by increasing the level of ROS. Cancer Biol Ther. 2016; 17(9): 925-34.
16. Radivoyevitch T, Jankovic GM, Tiu RV, Saunthararajah Y, Jackson RC, Hlatky LR, et al. Sex differences in the incidence of chronic myeloid leukemia. Radiat Environ Biophys. 2014; 53(1): 55-63.
17. Druker BJ. Translation of the Philadelphia chromosome into therapy for CML. Blood. 2008; 112(13): 4808-17.
18. Antoszewska-Smith J, Pawlowska E, Blasiak J. Reactive oxygen species in BCR-ABL1-expressing cells - relevance to chronic myeloid leukemia. Acta Biochim Pol. 2017; 64(1): 1-10.
19. Nguyen H, Syed V. Progesterone inhibits growth and induces apoptosis in cancer cells through modulation of reactive oxygen species. Gynecol Endocrinol. 2011; 27(10): 830-6.
20. Zhang C, Sheng J, Li G, Zhao L, Wang Y, Yang W, et al. Effects of Berberine and Its Derivatives on Cancer: A Systems Pharmacology Review. Front Pharmacol. 2019; 10: 1461.
21. Habtemariam S. Recent Advances in Berberine Inspired Anticancer Approaches: From Drug Combination to Novel Formulation Technology and Derivatization. Molecules. 2020; 25(6).
22. Tong L, Chuang CC, Wu S, Zuo L. Reactive oxygen species in redox cancer therapy. Cancer Lett. 2015; 367(1): 18-25.
23. Zou Z, Chang H, Li H, Wang S. Induction of reactive oxygen species: an emerging approach for cancer therapy. Apoptosis. 2017; 22(11): 1321-35.
24. Pascu VEG, AM GA. Assessment of Oxidative Stress in Patients with Chronic Myeloid Leukemia Depending on Associated Comorbidities. Curr Health Sci J. 2020; 46(1): 23-30. DOI: 10.12865/CHSJ.46.01.04
25. Fink M. Possible effect of medroxyprogesterone acetate (MPA) in lymphoid blast crisis of chronic myelogenous leukemia. Ann Hematol. 1994; 68(2): 89-90.
26. Achi IT, Sarbadhikary P, George BP, Abrahamse H. Multi-Target Potential of Berberine as an Antineoplastic and Antimetastatic Agent: A Special Focus on Lung Cancer Treatment. Cells. 2022; 11(21): 3433.
27. Wassmann K, Wassmann S, Nickenig G. Progesterone antagonizes the vasoprotective effect of estrogen on antioxidant enzyme expression and function. Circ Res. 2005; 97(10): 1046-54.
28. Wang Y, Liu Y, Du X, Ma H, Yao J. The Anti-Cancer Mechanisms of Berberine: A Review. Cancer Manag Res. 2020; 12: 695-702.
29. Li Z, Jiang T, Lu Q, Xu K, He J, Xie L, et al. Berberine attenuated the cytotoxicity induced by t-BHP via inhibiting oxidative stress and mitochondria dysfunction in PC-12 cells. Cell Mol Neurobiol. 2020: 40(4): 587-602.
30. Zhang R, Qiao H, Chen S, Chen X, Dou K, Wei L, et al. Berberine reverses lapatinib resistance of HER2-positive breast cancer cells by increasing the level of ROS. Cancer Biol Ther. 2016; 17(9): 925-34.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
Attribution-NoneCommercial CC BY-NC