مجله علمی دانشگاه

  زمینه و هدف: مسمومیت‏های شغلی کشاورزان با عوامل آفت‏کش یکی از مسائل مهم بهداشتی در کشورهای در حال توسعه است. افزایش آگاهی کشاورزان اهمیت ویژه‏ای برای اقدامات پیشگیری دارد. مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان آگاهی کشاورزان خراسان جنوبی در زمینه مسمومیت‏های شغلی در سال 1388 انجام شد.

  روش تحقیق: در این مطالعه مقطعی، 818 کشاورز با روش نمونه‏گیری خوشه‏ای از شهرستان‏های استان انتخاب شدند. برای همه افراد، پرسشنامه ‏ ای به روش مصاحبه، شامل اطلاعات جمعیت‏شناختی و میزان آگاهی از اقدامات احتیاطی (پیشگیری)، وسایل حفاظت فردی و نشانه‏ها و عوارض مسمومیت شغلی، تکمیل شد. داده ‏ ها با استفاده از نرم‏افزار SPSS (ویرایش 5/11) و آزمون ‏ های آماری لازم در سطح معنی‏داری 05/0>P تجزیه و تحلیل شدند.

  یافته‌ها: از بین کشاورزان مورد مطالعه، 802 نفر (04/98%) مرد و 16 نفر (96/1%) زن بودند. میانگین سن و سابقه کاری آنها به ترتیب 7/14±7/50 و 8/15±29 سال بود. میانگین نمره آگاهی از اقدامات احتیاطی 07/2±62/14 از 18 نمره، آگاهی از وسایل حفاظتی 78/1±94/4 از 7 نمره، و آگاهی از نشانه‏های مسمومیت 02/4±9/7 از 16 نمره بود. ارتباط معنی‏داری بین نمره آگاهی از اقدامات احتیاطی با سطح تحصیلات (003/0=P)، سن (002/0=P) و محل سکونت کشاورزان (001/0>P) مشاهد شد. مقایسه میانگین نمره این آگاهی با جنس و سابقه کار، ارتباط معنی داری را نشان نداد (05/0>P).

  نتیجه‌گیری: ارتقای سطح آگاهی بهداشتی کشاورزان در مورد خطرات سموم غیرمجاز، وسایل حفاظت فردی، رعایت مسائل زیست‌محیطی با اجرای برنامه‏های مناسب آموزشی الزامی است؛ همچنین اجرای تمهیدات لازم توسط نهادهای دولتی مربوطه برای توسعه سم‏پاشی با وسایل مکانیزه توصیه می‏شود.