زمینه و هدف: گیاهان، منبع غنی از ترکیبات فنلی هستند که مهمترین آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی به شمار می‌آیند. ترکیبات آنتی‌اکسیدانی که از شیوع بیماری‌های مزمن و تخریب بسیاری از مواد غذایی جلوگیری می‌کنند، از پوست درختان افرا (Acer velutinum) و توسکا (Alnus subcordata) نیز قابل استخراج هستند. هدف از انجام این مطالعه، استفاده از پوست درختان افرا و توسکا به عنوان منبع تأمین فنل مورد نیاز صنایع دارویی بود. روش تحقیق: در این مطالعه تحقیقی، عصاره‌های اتانولی پوست خشک‌شده درختان افرا (Acer velutinum) و توسکا (Alnus subcordata)، به روش سوکسوله استخراج شدند. ابتدا میزان فنل و فلاونوئید تام عصاره‌ها اندازه‌گیری شد و سپس برای ارزیابی خواصّ آنتی‌اکسیدانی عصاره‌های استخراج‌شده، از سه روش دی‌فنیل‌پیکریل‌هیدرازیل (diphenyl-picrylhydrazyl)، قدرت احیاکنندگی و نیتریک‌اکساید استفاده گردید. یافته‌ها: نتایج نشان داد که میزان فنل و فلاونوئید به‌ترتیب: در پوست درخت توسکا و سپس افرا بیشتر بوده است. بررسی DPPH نشان داد که غلظت مهار 50% در عصاره اتانولی پوست درخت افرا و توسکا به‌ترتیب: دارای مقادیر 11/178 و 23/7 میکروگرم بر میلی‌لیتر بود؛ همچنین عصاره توسکا، قدرت احیاکنندگی بهتری نسبت به بلوط داشت. در آزمون به دام‌اندازی نیتریک‌اکساید، غلظت مهار 50%، در عصاره اتانولی افرا 11/2 و در عصاره توسکا 27/3 میکروگرم در میلی‌لیتر محاسبه شد. نتیجه‌گیری: عصاره اتانولی درختان افرا و توسکا، در سه آزمون مورد مطالعه، فعّالیت آنتی‌اکسیدانی قابل قبولی را نشان دادند؛ بنابراین می‌توانند منابع مفیدی برای تأمین آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی باشند.

واژه‌های کلیدی: آنتی‌اکسیدان، فنل، فلاونوئید، افرا، توسکا

متن کامل [PDF 219 kb]   (3952 دریافت)