مجله علمی

زمینه و هدف: تهوع و استفراغ یکی از شایع‌ترین عوارض شیمی درمانی می‌باشد. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر ماساژ یخ به‌عنوان روشی ارزان، آسان، غیرتهاجمی و ایمن بر نقطه P6 یا نیگان بر تهوع و استفراغ بیماران سرطانی تحت شیمی درمانی انجام شد. روش تحقیق: در این مطالعه کارآزمایی بالینی شاهد دار تصادفی‌شده یک سو کور، 114 بیمار، به روش تخصیص تصادفی در سه گروه قرار گرفتند. در گروه آزمون، در نقطه نیگان مچ دست، به مدت 7 دقیقه دو بار در روز به فاصله 12 ساعت در طی 24 ساعت با استفاده از قالب یخ که در گاز مرطوب قرار داشت، به آرامی و ملایمت توسط بیمار ماساژ داده شد. در گروه درمان‌نما، با همین الگو با استفاده از مکعب چوب ماساژ داده شد و برای گروه شاهد هیچ گونه اقدامی صورت نگرفت. از پرسشنامه ارزیابی تهوع و استفراغ مورو در 4 دوره منقسم زمانی در طول 24 ساعت استفاده شد. یافته‌ها: در گروه آزمون، ماساژ یخ موجب کاهش معنی‌دار در دفعات تهوع (01/0>P) و دفعات استفراغ (03/0(P= و همچنین کاهش شدت تهوع (063/0= (Pو شدت استفراغ (34/0=P) شد. در مقایسه گروه درمان‌نما با گروه شاهد، میانگین دفعات تهوع در گروه درمان‌نما به طور معنی‌دار کاهش یافته بود )02/0(P<. نتیجه‌گیری: ماساژ یخ در نقطه نیگان در کاهش دفعات و شدت تهوع و استفراغ بیماران سرطانی تحت شیمی درمانی مؤثر می‌باشد؛ اما اثر تلقین و پلاسبو و دیدگاه بیمار نسبت به تهوع و نقش تعامل درمانگر- بیمار نیز تا حدودی مؤثر است