دوره 30، شماره 1 - ( بهار 1402 )                   جلد 30 شماره 1 صفحات 78-67 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Bagherpour H, Seghatoleslami M J, AllahResani A, Mousavi G. Assessmentof phytochemical characteristics of two medicinal plants species, Ziziphora tenuir and Teucrium polium, collected from Sarbisheh region. Journals of Birjand University of Medical Sciences 2023; 30 (1) :67-78
URL: http://journal.bums.ac.ir/article-1-3217-fa.html
باقرپور حمید، ثقه الاسلامی محمد جواد، الله رسانی علی، موسوی غلامرضا. بررسی خصوصیات فیتوشیمیایی دو گونه گیاه دارویی کاکوتی و کلپوره جمع‌آوری شده از منطقه شهرستان سربیشه. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند. 1402; 30 (1) :67-78

URL: http://journal.bums.ac.ir/article-1-3217-fa.html


1- دانشجوی دکتری گیاهان دارویی، ادویه ای و نوشابه ای، واحد بیرجند، دانشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران
2- دانشکده کشاورزی، واحد بیرجند، دانشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران ، mjseghat@yahoo.com
3- گروه شیمی، پردیس علوم، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
4- دانشکده کشاورزی، واحد بیرجند، دانشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران
چکیده:   (641 مشاهده)
زمینه و هدف: دو گونه دارویی کاکوتی Ziziphora.tenuir و کلپوره (مریم نخودی) Teucrium.polium متعلق به خانواده نعناعیان Labiatae هستند. تاکنون تعداد 25 گونه از جنس کاکوتی در دنیا و 4 گونه در ایران گزارش شده است که برای درمان اختلالات گوارشی، سرماخوردگی، میگرن و افسردگی کاربرد دارد. کلپوره به تعداد 200 گونه در دنیا و 12 گونه در ایران شناسایی شده و قدمت استفاده از آن به زمان بقراط و جالینوس برمی‌گردد. هدف از این مطالعه بررسی ویژگی‌های فیتوشیمیایی این دو گونه دارویی در منطقه شهرستان سربیشه خراسان جنوبی است.
روش تحقیق: در این مطالعه اندام‌های هوایی کاکوتی و کلپوره شامل برگ، گل و سرشاخه‌های گل‌دار در اواخر تیرماه 1399 از منطقه جمع‌آوری و پس از خشک کردن، به روش تقطیر با آب و با استفاده از دستگاه کلونجر اسانس‌گیری شد. شناسایی ترکیبات ترکیبات تشکیل دهنده اسانس به دست آمده با استفاده از دستگاه‌های GC/MS/ انجام گرفت. علاوه بر اسانس و ویژگی‌های آن، ترکیبات فلاونوئیدی، فلاونون، تانن، کربوهیدرات و فعالیت آنتی‌اکسیدانی این گیاهان دارویی نیز تعیین شد.
یافته‌ها: در اسانس گیاه کاکوتی 8 نوع ترکیب مهم شناسایی شد که عمده آن پولگون (Pulegone) با 92/55 درصد بود. ترکیبات فنلی و فلاونون بیشترین میزان و کربوهیدرات و فلاونویید کمترین مقدار را داشتند. ترکیبات فنلی و فلاونوییدها خاصیت آنتی‌اکسیدانی دارند. در اسانس کلپوره نیز 23 ترکیب مهم شناسایی گردید که در این بین کامفور Camphor و آرتیمیزیا الکل Artemisia alcohol به ترتیب با 43/72 و 18/61 درصد بیشترین و پی-سیمنP-Cymene و آلفا- توژن –Thujoneα با 0/42 و 0/24 درصد کمترین میزان را داشت. مواد مؤثر آن شامل فنل بیشترین و فلاونون و فلاونویید نیز کمترین مقدار را بخود اختصاص دادند.
نتیجه‌گیری: میزان فنل بالا در هر دو گونه نشان دهنده قدرت مهارکنندگی بالا است و این عامل به ترکیبات ترپینن Terpinen در اسانس هر دو گونه مربوط می‌باشد. از طرفی هر چه مقدار IC50 کمتر باشد میزان مهار رادیکال‌های آزاد بیشتر و در نتیجه خاصیت آنتی‌اکسیدانی بیشتر خواهد بود.


* مسئول مکاتبات: محمدجواد ثقه الاسلامی
پست الکترونیکی: mjseghat@yahoo.com

View ORCID iD Profile

You can also search for this author in:   PubMed     ResearchGate   Scopus    Google Scholar    Google Scholar Profile


 
واژه‌های کلیدی: کامفور، کلپوره، سربیشه، پولگون، کاکوتی
متن کامل [PDF 1026 kb]   (251 دریافت) |   |   متن کامل (HTML)  (375 مشاهده)  
نوع مطالعه: مقاله اصیل پژوهشی | موضوع مقاله: گیاهان دارویی
دریافت: 1401/7/12 | پذیرش: 1402/3/23 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1402/3/24 | انتشار الکترونیک: 1402/3/15

فهرست منابع
1. Smaoui S, Hsouna AB, Lahmar A, Ennouri K, Mtibaa-Chakchouk A, Sellem I, et al. Bio- Preservative effect of the essential oil of the endemic Mentha piperita used alone and in combination with BacTN635 in stored minced beef meat. Meat Science. 2016; 117: 196-204. DOI: 10.1016/j.meatsci.2016.03.006
2. Kakaei S. and shahbazi Y. Effect of chitosan-gelatin film incorporated with ethanolic red grape seed extract and Ziziphora clinopodioides essential oil on survival of listeria monocytogenes and chemical/ microbial and sensory properties of minced trout fillet. LWT-Food Science and Technology. 2016; 72: 432-38. DOI: 10.1016/j.lwt.2016.05.021
3. Gharibzahedi SMT Mohammadnabi S. Effect of novel bioactive edible coatings based on jujube gum and nettle oil-loaded nanoemulsions on the shelf-life of Beluga sturgeon fillets. International Journal of Biological Macromolecules. 2017; 95: 769-70. DOI: 10.1016/j.ijbiomac.2016.11.119
4. Batooli H, Akhbari M, Hosseinizadeh SMJ. Effect of different distillation methods on quantity and quality of essential oil of two Ziziphora L. Species. J. Med Herb. 2012; 3(3): 135-46. [Persian]. URL: https://jhd.shahrekord.iau.ir/article_633221.html
5. Mozaffarian V. An Encyclopedia of plants, Plant classification. Tehran; Tehran university press. 1994 -750 pp.
6. Alp S, Ercisli S, Dogan H, Temin E, Leto A, Zia-UL-Haq M, et al. (2016). Chemical Composition and antioxidant activity Ziziphora clinopodioides ecotypes from Turkey. Romanion Biotechnological Letters. 2016; 21(2): 11298-303. URL: https://www.rombio.eu/rbl2vol21/6_Ercisli.pdf
7. Smejkal k, Malanik M, Zhaparkulova k, Sakipova Z Ibragimova L Ibadullaeva G, et al. Kazakh Ziziphora Species as sources of bioactive substances. Molecules. 2016; 21(7): 826. DOI: 10.3390/molecules21070826
8. Soltani-Nejad Sh. Chemical Composition and in vitro antibacterial activity of Ziziphora clinopodioides lam. Essential oil against some pathogenic bacteria. African Journal of Microbiology Research. 2012; 6(7): 1504-8. DOI: 10.5897/AJMR11.1362
9. Masrournia M, Shams AR. Elemental determination and essential oil. Composition of Ziziphora clinopodioides and Consideration of its antibacterial effects. Asian Journal of chemistry. 2013; 25(12): 6553-6. DOI: 10.14233/ajchem.2013.14358
10. Zargari A. Medicinal plants. 4th ed. Tehran university press. Tehran; 1997.Pp: 103-4. https://www.scirp.org/(S(351jmbntvnsjt1aadkposzje))/reference/ReferencesPapers.aspx?ReferenceID=894618
11. Niazmand S, Erfanian Ahmadpoor M, Moosavian M, Derakhshan M. The Positive inotropic and chronotropic effects of Teucrium polium L. extraction Guinea pig isolated heart. Pharmacologyonline. 2008; 2: 588-94. URL: https://pharmacologyonline.silae.it/files/archives/2008/vol2/56_Niazmand.pdf
12. Mahmoudi R, Zare P, Nosratpour S. Application of Teucrium Polium essential oil and Lactobacillus Casein yoghurt.J. Essent. Oil-Bear. Plants. 2015; 18(2): 477-81. DOI: 10.1080/0972060X.2014.935066
13. Amraei M, Ghorbani A, Seifinejad Y, Mousavi S.F, Mohamadpour M,Shirzadpour E. The effect of hydroalcolic extract of Teucrium Polium L. on the inflammatory markers and Lipid Profilein hypercholestrolemic rats. J Inflamm Res. 2018; 11: 265-72. DOI: 10.2147/JIR.S165172
14. Sabzeghabaie A, Asgarpanah J.. Essential Oil Composition of Teucrium. Polium L. fruits. Journal of Essentiol Oil Research. 2016; 28(1): 77-80. DOI: 10.1080/10412905.2015.1082947
15. Adams, R. P. 2007. Identification of essential oil components by gas chromatography/ mass spectrometry, 4th Edition. Allured Publ., Carol Stream, IL Is out of print, but you can obtain a free pdf of it at www.juniperus.org https://books.google.com/books/about/Identification_of_Essential_Oil_Componen.html?id=9ut3PQAACAAJ
16. Adams R.P.. Identification of Essential Oil Components by Gas Chromatography/Mass Spectroscopy/ 4nd edn. Allured Publishing Corporation/ Carol Stream/ Illinois. 2017.
17. Meshaikhi C, Atashi S. Guide to plant physiology tests. Agricultural Education Research. 2016. 317 pp.
18. Miliauskas G,Venskutonis P.R Van Beek T.A. Screening of radical Scavening activity of some medicinal and aromatic plant extracts. Food chemistry. 2004; 85(2): 231-7. DOI: 10.1016/j.foodchem.2003.05.007
19. Krishnaiah D, Devi T, Bono A, Sarbatly R. Studies on phytochemical Constituents of six Malaysian medicinal plants. Journal of Medicinal plants Research. 2009; 3(2): 67-72.
20. Schiegel H.G. Die verwertung organischer sauren durch chlorella in licht. Plata. 1956; 47: 510-15. DOI 10.1007/BF01935418
21. Dehghan Z, Sefidkon F, Emami S.M, Kalvandi R. The effects of ecological factors on essential oil yield and Composition of Ziziphora clinopodioides lam. Subsp. Rigida (Boiss). Rech. F. Journal of plant Researches (Iranian Journal of Biology). 2014; 27(1): 61-71. URL: https://plant.ijbio.ir/article_294.html?lang=en
22. Goulas V, Gomez-Caravaca AM, Exarchou V, Gerothanassis IP, Segura-Carretero A, Gutiérrez AF. Exploring the antioxidant potential of Teucrium polium extracts by HPLCSPE- NMR and on-line radical scavenging activity detection. LWT-Food Science and Technology. 2012; 46(1): 104-9. DOI: 10.1016/j.lwt.2011.10.019
23. Esmaeili MA, Sadeghi H. Pancreatic Β-cell protective effect of rutin and apigenin isolated from Teucrium Polium. Pharmacology online. 2009; 2: 341-53. URL.
24. Shahbazi Y, Shavisi N, Mohebi E. Potential application of Ziziphora Clinopodioides essential oil and niacinas natural preservatives against Bacillus cereus and Escherichia coli O157:H7 in Commercial barley soup. Journal of food safety. 2016; 36(4): 435-41. DOI: 10.1111/jfs.12257
25. Rondeh M, Valizadeh J, Kazemipour N, 2018. Investigation of the essential oil and antioxidant properties of the mountain kakuti plant. National Conference of Medicinal Plants. 45-51. https://www.sid.ir/paper/820623/fa
26. Sadeghi M. and Zarei M.A. 2020. Evaluation of Antioxidant Activity and Determination of Phenol and Flavonoids in Hexane Extract of Aerial Parts of Plants .Descurainia Sophia and Fumaria vaillantii. Plant Research Journal (Iranian Biology Journal). Volume 33, Number 2. pp 384- 395. https://plant.ijbio.ir/article_1531_98136588db7a34844b93c91ec90f621e.pdf
27. Mahdavi S.kh, Asghari P, Mazandarani M, Hosseini S.A, Human B. Evaluation of hypericinin Hypericum. Perforatum L. (Case study: Golestan National park and Ramian). Eco-phytochemical Journal of Medicinal plants. 2013; 1(2): 76-87. [Persian]. URL: https://ecophytochemical.gorgan.iau.ir/article_555365.html
28. Abtahi S.M, Bagherzadeh k. Essential Oil Composition of Teucrium. Polium L. in different ecological conditions (Isfahan province). Eco-phytochemical Journal of Medicinal Plants. 2014; 2(2): 30-8. [Persian]. URL: https://ecophytochemical.gorgan.iau.ir/article_555397_f14301e2757cfc8f5ee8d7aa5c273f67.pdf?lang=en
29. Sadeghi H, Jamalpour S,Shirzadi M.H. Variability in essential oil of Teucrium polium L. of different Latitudinal Populations. Industrial Crops and products. 2014; 54: 130-4. [Persian]. DOI: 10.1016/j.indcrop.2014.01.015
30. Baygan A, Safaiyan Sh, Shahinfar R, Khushkho Zh. Evaluation of antibacterial effect of Ziziphora plant essential oil in North Khorasan region on Gram-negative Salmonella Typhimurium bacteria in vitro. J. Food Sci. Technol.130(19), 355-70. [Persian]. https://fsct.modares.ac.ir/article-7-61678-fa.pdf
31. Sadat-Hosseinia M, Farajpour M, Boroomand N, Solaimani-Sardou F. Ethnopharmacological Studies of indigenous medicinal plants in the south of kerman, Iran. Journal of ethnopharmacology. 2017; 199: 194-206.
33. Smaoui S,Hsouna AB, Lahmar A, Ennouri K, Mtibaa-Chakchouk A, Sellem I, et al. Bio- Preservative effect of the essential oil of the endemic Mentha piperita used alone and in combination with BacTN635 in stored minced beef meat. Meat Science. 2016; 117: 196-204. DOI: 10.1016/j.meatsci.2016.03.006
34. Kakaei S. and shahbazi Y. Effect of chitosan-gelatin film incorporated with ethanolic red grape seed extract and Ziziphora clinopodioides essential oil on survival of listeria monocytogenes and chemical/ microbial and sensory properties of minced trout fillet. LWT-Food Science and Technology. 2016; 72: 432-38. DOI: 10.1016/j.lwt.2016.05.021
35. Gharibzahedi SMT Mohammadnabi S. Effect of novel bioactive edible coatings based on jujube gum and nettle oil-loaded nanoemulsions on the shelf-life of Beluga sturgeon fillets. International Journal of Biological Macromolecules. 2017; 95: 769-70. DOI: 10.1016/j.ijbiomac.2016.11.119
36. Batooli H, Akhbari M, Hosseinizadeh SMJ. Effect of different distillation methods on quantity and quality of essential oil of two Ziziphora L. Species. J. Med Herb. 2012; 3(3): 135-46. [Persian]. URL: https://jhd.shahrekord.iau.ir/article_633221.html
37. Mozaffarian V. An Encyclopedia of plants, Plant classification. Tehran; Tehran university press. 1994 -750 pp.
38. Alp S, Ercisli S, Dogan H, Temin E, Leto A, Zia-UL-Haq M, et al. (2016). Chemical Composition and antioxidant activity Ziziphora clinopodioides ecotypes from Turkey. Romanion Biotechnological Letters. 2016; 21(2): 11298-303. URL: https://www.rombio.eu/rbl2vol21/6_Ercisli.pdf
39. Smejkal k, Malanik M, Zhaparkulova k, Sakipova Z Ibragimova L Ibadullaeva G, et al. Kazakh Ziziphora Species as sources of bioactive substances. Molecules. 2016; 21(7): 826. DOI: 10.3390/molecules21070826
40. Soltani-Nejad Sh. Chemical Composition and in vitro antibacterial activity of Ziziphora clinopodioides lam. Essential oil against some pathogenic bacteria. African Journal of Microbiology Research. 2012; 6(7): 1504-8. DOI: 10.5897/AJMR11.1362
41. Masrournia M, Shams AR. Elemental determination and essential oil. Composition of Ziziphora clinopodioides and Consideration of its antibacterial effects. Asian Journal of chemistry. 2013; 25(12): 6553-6. DOI: 10.14233/ajchem.2013.14358
42. Zargari A. Medicinal plants. 4th ed. Tehran university press. Tehran; 1997.Pp: 103-4. https://www.scirp.org/(S(351jmbntvnsjt1aadkposzje))/reference/ReferencesPapers.aspx?ReferenceID=894618
43. Niazmand S, Erfanian Ahmadpoor M, Moosavian M, Derakhshan M. The Positive inotropic and chronotropic effects of Teucrium polium L. extraction Guinea pig isolated heart. Pharmacologyonline. 2008; 2: 588-94. URL: https://pharmacologyonline.silae.it/files/archives/2008/vol2/56_Niazmand.pdf
44. Mahmoudi R, Zare P, Nosratpour S. Application of Teucrium Polium essential oil and Lactobacillus Casein yoghurt.J. Essent. Oil-Bear. Plants. 2015; 18(2): 477-81. DOI: 10.1080/0972060X.2014.935066
45. Amraei M, Ghorbani A, Seifinejad Y, Mousavi S.F, Mohamadpour M,Shirzadpour E. The effect of hydroalcolic extract of Teucrium Polium L. on the inflammatory markers and Lipid Profilein hypercholestrolemic rats. J Inflamm Res. 2018; 11: 265-72. DOI: 10.2147/JIR.S165172
46. Sabzeghabaie A, Asgarpanah J.. Essential Oil Composition of Teucrium. Polium L. fruits. Journal of Essentiol Oil Research. 2016; 28(1): 77-80. DOI: 10.1080/10412905.2015.1082947
47. Adams, R. P. 2007. Identification of essential oil components by gas chromatography/ mass spectrometry, 4th Edition. Allured Publ., Carol Stream, IL Is out of print, but you can obtain a free pdf of it at www.juniperus.org https://books.google.com/books/about/Identification_of_Essential_Oil_Componen.html?id=9ut3PQAACAAJ
48. Adams R.P. Identification of Essential Oil Components by Gas Chromatography/Mass Spectroscopy/ 4nd edn. Allured Publishing Corporation/ Carol Stream/ Illinois. 2017.
49. Meshaikhi C, Atashi S. Guide to plant physiology tests. Agricultural Education Research. 2016. 317 pp.
50. Miliauskas G,Venskutonis P.R Van Beek T.A. Screening of radical Scavening activity of some medicinal and aromatic plant extracts. Food chemistry. 2004; 85(2): 231-7. DOI: 10.1016/j.foodchem.2003.05.007
51. Krishnaiah D, Devi T, Bono A, Sarbatly R. Studies on phytochemical Constituents of six Malaysian medicinal plants. Journal of Medicinal plants Research. 2009; 3(2): 67-72.
52. Schiegel H.G. Die verwertung organischer sauren durch chlorella in licht. Plata. 1956; 47: 510-15. DOI 10.1007/BF01935418
53. Dehghan Z, Sefidkon F, Emami S.M, Kalvandi R. The effects of ecological factors on essential oil yield and Composition of Ziziphora clinopodioides lam. Subsp. Rigida (Boiss). Rech. F. Journal of plant Researches (Iranian Journal of Biology). 2014; 27(1): 61-71. URL: https://plant.ijbio.ir/article_294.html?lang=en
54. Goulas V, Gomez-Caravaca AM, Exarchou V, Gerothanassis IP, Segura-Carretero A, Gutiérrez AF. Exploring the antioxidant potential of Teucrium polium extracts by HPLCSPE- NMR and on-line radical scavenging activity detection. LWT-Food Science and Technology. 2012; 46(1): 104-9. DOI: 10.1016/j.lwt.2011.10.019
55. Esmaeili MA, Sadeghi H. Pancreatic Β-cell protective effect of rutin and apigenin isolated from Teucrium Polium. Pharmacology online. 2009; 2: 341-53. URL.
56. Shahbazi Y, Shavisi N, Mohebi E. Potential application of Ziziphora Clinopodioides essential oil and niacinas natural preservatives against Bacillus cereus and Escherichia coli O157:H7 in Commercial barley soup. Journal of food safety. 2016; 36(4): 435-41. DOI: 10.1111/jfs.12257
57. Rondeh M, Valizadeh J, Kazemipour N, 2018. Investigation of the essential oil and antioxidant properties of the mountain kakuti plant. National Conference of Medicinal Plants. 45-51. https://www.sid.ir/paper/820623/fa
58. Sadeghi M. and Zarei M.A. 2020. Evaluation of Antioxidant Activity and Determination of Phenol and Flavonoids in Hexane Extract of Aerial Parts of Plants .Descurainia Sophia and Fumaria vaillantii. Plant Research Journal (Iranian Biology Journal). Volume 33, Number 2.pp 384- 395. https://plant.ijbio.ir/article_1531_98136588db7a34844b93c91ec90f621e.pdf
59. Mahdavi S.kh, Asghari P, Mazandarani M, Hosseini S.A, Human B. Evaluation of hypericinin Hypericum. Perforatum L. (Case study: Golestan National park and Ramian). Eco-phytochemical Journal of Medicinal plants. 2013; 1(2): 76-87. [Persian]. URL: https://ecophytochemical.gorgan.iau.ir/article_555365.html
60. Abtahi S.M, Bagherzadeh k. Essential Oil Composition of Teucrium. Polium L. in different ecological conditions (Isfahan province). Eco-phytochemical Journal of Medicinal Plants. 2014; 2(2): 30-8. [Persian]. URL: https://ecophytochemical.gorgan.iau.ir/article_555397_f14301e2757cfc8f5ee8d7aa5c273f67.pdf?lang=en
61. Sadeghi H, Jamalpour S,Shirzadi M.H. Variability in essential oil of Teucrium polium L. of different Latitudinal Populations. Industrial Crops and products. 2014; 54: 130-4. [Persian]. DOI: 10.1016/j.indcrop.2014.01.015
62. Baygan A, Safaiyan Sh, Shahinfar R, Khushkho Zh. Evaluation of antibacterial effect of Ziziphora plant essential oil in North Khorasan region on Gram-negative Salmonella Typhimurium bacteria in vitro. J. Food Sci. Technol.130(19), 355-70. [Persian]. https://fsct.modares.ac.ir/article-7-61678-fa.pdf
63. Sadat-Hosseinia M, Farajpour M, Boroomand N, Solaimani-Sardou F. Ethnopharmacological Studies of indigenous medicinal plants in the south of kerman, Iran. Journal of ethnopharmacology. 2017; 199: 194-206.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله تحقیقات علمی در علوم پزشکی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Journal of Scientific Research in Medical Sciences

Designed & Developed by : Yektaweb