مجله علمی

زمینه و هدف: سرب و کادمیوم از مهمترین آلاینده‌های محیط زیست هستند و حتی در غلظت‌های بسیار کم، اثرات زیانباری روی سلامتی انسان دارند. دندان‌های شیری، شاخص‌های زیستی مناسبی به منظور تعیین غلظت فلزات سنگین در کودکان در معرض آلودگی می‌باشند. این مطالعه با هدف تعیین تجمع فلزات سرب و کادمیوم در دندان‌های شیری کودکان دختر و پسر 5- 12 ساله شهر بیرجند و مقایسه با سایر کشورها در سال 1389 انجام گرفته است. روش تحقیق: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی، نمونه‌های دندان بچه‌ها به طور تصادفی از درمانگاه‌ها و کلینیک‌های سطح شهر جمع‌آوری گردیدند. نمونه‌ها با روش هضم اسیدی، آماده و توسط دستگاه جذب اتمی کوره گرافیتی اندازه‌گیری گردیدند. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS (ویرایش 16) در سطح معنی‌داری 05/0 P<تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها: میانگین میزان سرب در نمونه‌های دندان شیری، 62/1±96/1 و میانگین کادمیوم، 17/0±20/0 میکروگرم بر گرم بود. بالاترین میزان سرب در دندان‌های آسیا یافت شد؛ در حالی که میزان کادمیوم در دندان‌های پیش بالاتر از سایر انواع دندان بود؛ همچنین در این مطالعه، میزان سرب و کادمیوم در دندان پسربچه‌ها بالاتر از دندان دختربچه‌ها بود اما اختلاف بین آنها از نظر آماری معنی‌دار نبود. نتیجه‌گیری: دندان‌های شیری شاخص‌های زیستی مناسبی برای پایش آلودگی زیست محیطی با فلزات سنگین می‌باشند. میزان فلزات سرب و کادمیوم در دندان پسربچه‌ها بیشتر از دختربچه‌ها بود که مهمترین دلیل آن، حضور فلزات در محیط زیست و تماس طولانی‌مدت پسربچه‌ها به آلاینده‌ها می‌باشد.