دوره 31، شماره 2 - ( تابستان 1403 )
جلد 31 شماره 2 صفحات 181-172 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Research code: پایان‌نامه ۷۲۴۱۳۳۶۱۲
Ethics code: IR.MUBABOL.REC.1401.012
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Taherian M, Shirafkan H, Kamali Ahangar S, Shafi H. Clinical findings of hospitalized patients with a primary diagnosis of testicular torsion in Shahid Beheshti Hospital in Babol from 2012 -2021: Short Communication. J Birjand Univ Med Sci. 2024; 31 (2) :172-181
URL: http://journal.bums.ac.ir/article-1-3395-fa.html
URL: http://journal.bums.ac.ir/article-1-3395-fa.html
طاهریان مرتضی، شیرافکن هدی، کمالی آهنگر سکینه، شافی حمید. مقاله کوتاه: بررسی یافتههای بالینی بیماران بستری‌شده در بیمارستان شهید بهشتی بابل با تشخیص اولیه تورشن بیضه در سالهای 1391 تا 1400. تحقیقات پزشکی ترجمانی. 1403; 31 (2) :172-181
مرتضی طاهریان1 
، هدی شیرافکن2 
، سکینه کمالی آهنگر3 ، حمید شافی*4
، هدی شیرافکن2 ، سکینه کمالی آهنگر3 ، حمید شافی*4
1- کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی بابل، بابل، ایران
2- گروه پزشکی اجتماعی، دانشکده پزشکی، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، پژوهشکده سلامت، دانشگاه علوم پزشکی بابل، بابل، ایران
3- واحد توسعه تحقیقات بالینی بیمارستان شهید‌بهشتی بابل، بابل، ایران
4- گروه ارولوژی، دانشکده پزشکی، واحد توسعه تحقیقات بالینی بیمارستان شهید‌بهشتی بابل، بابل، ایران ،dr_hamidshafi@yahoo.com
2- گروه پزشکی اجتماعی، دانشکده پزشکی، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، پژوهشکده سلامت، دانشگاه علوم پزشکی بابل، بابل، ایران
3- واحد توسعه تحقیقات بالینی بیمارستان شهید‌بهشتی بابل، بابل، ایران
4- گروه ارولوژی، دانشکده پزشکی، واحد توسعه تحقیقات بالینی بیمارستان شهید‌بهشتی بابل، بابل، ایران ،
متن کامل [PDF 451 kb]
(249 دریافت)
| چکیده (HTML) (826 مشاهده)
نمودار 2- فراوانی بیماران مبتلا به تورشن بیضه بر اساس میزان چرخش
متن کامل: (126 مشاهده)
چکیده
تورشن بیضه به‌عنوان یکی از اورژانسهای پزشکی، نیازمند اقدام سریع جهت تشخیص و درمان میباشد. این مطالعه مقطعی با هدف بررسی یافتههای بالینی و پاراکلینیک و همچنین اقدامات درمانیِ انجامشده در جامعه بیمارانی که طی سالهای 1400-1391 با تشخیص اولیه تورشن بیضه در بیمارستان شهید بهشتی بابل بستری و تحت جراحی قرار گرفتند؛ انجام شدهاست. نمونه پژوهش به روش در دسترس انتخاب شد. اطلاعات موردنیاز از پرونده پزشکی بیماران در قالب چکلیست جمعآوری شد، سپس با استفاده از نسخه 22 نرمافزار SPSS و بهکارگیری شاخصهای توصیفی و نموداری و آزمونهای کایدو و دقیق فیشر در سطح معناداری 05/0، توصیف و تحلیل آماری صورت پذیرفت. یافتهها نشان داد، تعداد 197 بیمار با میانگین سنی 91/18سال وارد مطالعه شدند. اکثراً (121نفر؛ 42/61درصد) در سمت راست درگیری داشتند. بیش از 98درصدِ بیماران درد را تجربه کردند، در حالیکه غالباً تب (160نفر؛ 22/81درصد) و استفراغ (153نفر؛ 66/77درصد) نداشتند. در 148 نفر (13/75 درصد) تشخیص نهایی، تورشن بیضه بوده و در 101 بیمار (24/68 درصد)، بیضه حفظ شد. همچنین نتیجه جراحی با درجه چرخش و مدتزمان شروع علائم تا بستری و بستری تا جراحی رابطهای معنادار داشتهاست (بهترتیب با P برابر 001/0>، 001/0 و 026/0). درمجموع میتوان نتیجه گرفت که با شناخت ویژگی‌های بالینی موارد تورشن بیضه و درنتیجه آگاهی‌بخشی به کادر درمان دخیل در فرآیند درمانی، از مدتزمان تأخیر در جراحی کاسته شده و منجر به برخورد بالینی مناسب‌تر و بهبود نتایج در بیماران تورشن بیضه خواهد شد.
واژه‌های کلیدی: اورژانسی، ارکیدکتومی، طناب اسپرماتیک، تورشن بیضه
مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند. 1403؛ 31 (2): 172-181.
دریافت: 16/12/1402 پذیرش: 09/04/1403
تورشن بیضه به‌عنوان یکی از اورژانسهای پزشکی، نیازمند اقدام سریع جهت تشخیص و درمان میباشد. این مطالعه مقطعی با هدف بررسی یافتههای بالینی و پاراکلینیک و همچنین اقدامات درمانیِ انجامشده در جامعه بیمارانی که طی سالهای 1400-1391 با تشخیص اولیه تورشن بیضه در بیمارستان شهید بهشتی بابل بستری و تحت جراحی قرار گرفتند؛ انجام شدهاست. نمونه پژوهش به روش در دسترس انتخاب شد. اطلاعات موردنیاز از پرونده پزشکی بیماران در قالب چکلیست جمعآوری شد، سپس با استفاده از نسخه 22 نرمافزار SPSS و بهکارگیری شاخصهای توصیفی و نموداری و آزمونهای کایدو و دقیق فیشر در سطح معناداری 05/0، توصیف و تحلیل آماری صورت پذیرفت. یافتهها نشان داد، تعداد 197 بیمار با میانگین سنی 91/18سال وارد مطالعه شدند. اکثراً (121نفر؛ 42/61درصد) در سمت راست درگیری داشتند. بیش از 98درصدِ بیماران درد را تجربه کردند، در حالیکه غالباً تب (160نفر؛ 22/81درصد) و استفراغ (153نفر؛ 66/77درصد) نداشتند. در 148 نفر (13/75 درصد) تشخیص نهایی، تورشن بیضه بوده و در 101 بیمار (24/68 درصد)، بیضه حفظ شد. همچنین نتیجه جراحی با درجه چرخش و مدتزمان شروع علائم تا بستری و بستری تا جراحی رابطهای معنادار داشتهاست (بهترتیب با P برابر 001/0>، 001/0 و 026/0). درمجموع میتوان نتیجه گرفت که با شناخت ویژگی‌های بالینی موارد تورشن بیضه و درنتیجه آگاهی‌بخشی به کادر درمان دخیل در فرآیند درمانی، از مدتزمان تأخیر در جراحی کاسته شده و منجر به برخورد بالینی مناسب‌تر و بهبود نتایج در بیماران تورشن بیضه خواهد شد.
واژه‌های کلیدی: اورژانسی، ارکیدکتومی، طناب اسپرماتیک، تورشن بیضه
مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند. 1403؛ 31 (2): 172-181.
دریافت: 16/12/1402 پذیرش: 09/04/1403
مقدمه
پیچ‌خوردگی یا تورشن بیضه testicular torsion)) یکی از اورژانسهای پزشکی بوده و نیاز به اقدام سریع جهت تشخیص و درمان دارد (2, 1). بیضه و طناب اسپرماتیک پیچ‌خورده موجب کاهش یا حتی از دست دادن کامل جریان خون به بیضه و دیگر محتویات اسکروتوم می‌شود (4, 3). اوج بروز چرخش بیضه در مردان بین سنین18-12سال رخ می‌دهد (5). با این حال میتوان آن را در هر گروه سنی دید و تخمین زده می‌شود که یک نفر از هر 4000 مرد زیر 25 سال به این عارضه مبتلا می‌شوند (1). پیچش طناب اسپرماتیک موجب انسداد پیش‌رونده وریدهای بیضه، ادم بینابینی، انسداد شریان و پس از آن ایسکمی پارانشیم می شود (6). در مطالعات مختلف زمان طلایی 4 تا 8 ساعته برای شروع جراحی دتورشن بیضه در نظر گرفته می‌شود. تأخیر در تشخیص و شروع جراحی می‌تواند منجر به از دست دادن بیضه و در نتیجه ناباروری گردد؛ بنابراین شناخت عواملی که می‌تواند موجب سرعت بخشیدن در تشخیص گردد ضروری میباشد (7). در مطالعات نشان داده شده است که ارزیابی موفقیت‌آمیز بیمار مبتلا به تورشن بیضه، به عواملی مانند مراجعه سریع بیمار به مراکز درمانی، تشخیص صحیح پزشک در اولین ویزیت و جراحی زودرس بیضه بستگی دارد (8). همچنین بر اساس مطالعات علت‌های اصلی ارکیدکتومی ثانویه به پیچش بیضه شامل: تأخیر مراجعه بیماران به‌دلیل عدم آگاهی از اورژانسی بودن، تشخیص نادرست توسط پزشک و تأخیر در شروع جراحی در بیمارستان میباشد (1, 9). با توجه به اهمیت ویژه تشخیص زودهنگام تورشن بیضه و کمک شایانی که شناخت علائم بالینی این اورژانس پزشکی می‌تواند به تشخیص زودهنگام نماید، در این مطالعه بر آن شدیم تا به بررسی یافتههای بالینی موارد بستری شده در بیمارستان شهید بهشتی بابل با تشخیص تورشن بیضه در سال ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۰ بپردازیم.
روش تحقیق
در این مطالعه مقطعی، پس از تصویب طرح و اخذ کد IR.MUBABOL.REC.1401.012 در کمیته اخلاق دانشگاه علوم پزشکی بابل، از جامعه بیمارانی که در سالهای 1391 تا 1400 با تشخیص اولیه تورشن بیضه در بخش اورژانس و اورولوژی بیمارستان بیمارستان شهید بهشتی بابل بستری و تحت جراحی قرار گرفته بودند، به روش نمونه‌گیری در دسترس تعداد 197 بیمار انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. مطالعه با رضایت آگاهانه و کتبی بیماران مورد نظر انجام شد. بیماران تحت‌نظر قرار گرفته بودند و پس از ویزیت در اورژانس اقدامات تشخیص و درمانی برای آنها انجام گرفته بود. به روش پرونده‌خوانی، اطلاعات مورد نیاز جمعآوری و در چکلیست آماده شده ثبت گردیدن. این اطلاعات شامل سن بیمار، علائم بالینی، سمت درگیر، مدت زمان شروع علائم تا بستری و بستری تا جراحی و همچنین تشخیص نهایی بیماری بوده که پس از بستری بیمارانِ با تشخیص اولیه تورشن بیضه، با عمل دتورشن مشخص شده بود. موارد ارکیدکتومی و مواردی که در آن بیضه حفظ شده‌اند نیز ثبت شد. بیماران دارای نقص در پرونده از مطالعه حذف شدند. با استفاده از نسخه 22 نرمافزار SPSS، توصیف داده با شاخصهای فراوانی و درصد و نمودارهای دایره‌ای و ستونی انجام شد و جهت بررسی روابط مورد‌نظر، آزمونهای کای دو و دقیق فیشر در سطح معناداری 05/0 به‌کار گرفته شد.
یافتهها
با در نظر گرفتن معیارهای ورود و خروج مطالعه، 197 بیمار وارد مطالعه شدند. پراکندگی سنی نمونه‌ها بین 2 تا 67 سال بود و میانگین سنی 9/18 سال گزارش شد. اکثر بیماران، به تعداد 121 نفر (42/61 درصد) در سمت راست درگیری داشتند. درصد بالایی از بیماران به تعداد 195 نفر (98/98 درصد)، علامت بالینی درد را تجربه کردند، در حالیکه غالبا علائم تب (160 نفر معادل 22/81 درصد) و استفراغ (153 نفر معادل 66/77 درصد) را گزارش نکردند.
از نظر پاراکلینیک، بررسی گلبول سفید در ادرار همه بیماران انجام و نتیجه برای اکثریت بیماران، به تعداد 151 نفر (65/76 درصد) منفی گزارش شد. بررسی‌های رادیوگرافیک نیز برای 194 بیمار (48/98 درصد) انجام شد (جدول 1).
همه بیماران تحت عمل جراحی قرار گرفتند و بر این اساس تشخیص نهایی بیماری برای افراد مشخص شد (نمودار 1). همان‌طور که مشاهده می‌شود، در بیشتر بیماران (148 نفر معادل 13/75 درصد) تورشن بیضه به عنوان تشخیص نهایی گزارش شده است.
نمودار 1- توزیع فراوانی بیماران از جهت تشخیص نهایی
از 46 بیماری (35/23 درصد) که نتیجه بررسی گلبول سفید برایشان مثبت بوده و پیوری داشتند، 32 مورد (57/69 درصد) تشخیص نهایی اپیدیدیمیت (57/69 درصد) و 14 مورد دیگر تشخیص نهایی تورشن آپاندیس بیضه (43/30 درصد) داشتند.
نمودار 2 نشان می‌دهد، بیشترین چرخش بیضه بیماران 720 بود و کمترین درجه چرخش، 90 درجه بود. چرخش 180 درجه نیز بیشترین تعداد بیماران را به خود اختصاص داده است (64 بیمار معادل 24/43 درصد).
در جراحی‌های انجام شده در بین بیماران با تشخیص نهاییِ تورشن بیضه، برای 101 بیمار (24/68 درصد) هر دو بیضه حفظ شد و در 47 مورد (76/31 درصد) ارکیدکتومی یکطرفه انجام شد.
نتایج توزیع فراوانیِ 148 بیمار تورشن بیضه در ارتباط با نتیجه جراحی (جدول 2) نشان می‌دهد، در اکثریت بیماران هر دو گروه سنی، هر دو بیضه حفظ و عمل جراحی موفقیت‌آمیز بوده؛ اما با وجود تفاوت و بیشتر بودن درصد بیمارانِ با حفظ بیضه در بزرگسالان، این رابطه معنادار نشده است (057/0P=). علیرغم اینکه در هر دو حالت درگیری سمت راست و چپ، حفظ هر دو بیضه گزارش شده اما این رابطه نیز معنادار نشد (211/0P=). بیماران مبتلا به تورشن بیضه اکثراً وجود درد را اظهار نمودند (147 بیمار؛ 32/99 درصد)، اما علامت تب (141 بیمار؛ 27/95 درصد) و استفراغ (123 بیمار؛ 11/83 درصد) نداشتند و در مجموع ارتباط تظاهرات بالینی با نتیجه جراحی معنادار نبوده است (05/0<P).
بیشترین فراوانی درجه چرخش به ترتیب مربوط به درجات 180 (64 بیمار؛ 24/43 درصد) و 360 (58 بیمار؛ 19/39 درصد) درجه بوده و به ازای هر دو درجه، اکثریت موارد عمل با موفقیت انجام شد، طوری که در نهایت ارتباط میزان چرخش بیضه با نتیجه جراحی معنادار گزارش شد (001/0P<).
در 133 بیماری که مدت زمان شروع علائم تا بستری کمتر یا مساوی 6 ساعت بوده است، در بیشترشان به تعداد 96 نفر (18/72 درصد) بیضه حفظ شد؛ در حالی که از 15 بیمار با مدت زمان بیشتر از 6 ساعت، اکثرا تحت ارکیدکتومی قرار گرفتند (10 بیمار؛ 67/66 درصد). از طرفی به جهت مدت زمان بستری تا جراحی، هم در بیماران با مدت زمان کمتر مساوی 6 و همچنین بیماران با مدت زمان بیشتر از 6 ساعت، اکثرا بیضه حفظ شده است، به ترتیب 60 بیمار (95/75 درصد) و 41 بیمار (42/59 درصد). درنهایت مدت زمان شروع علائم تا بستری (001/0P=) و همین طور بستری تا جراحی (026/0P=) ارتباط معناداری با نتیجه داشته است؛ طوری که فراوانی حفظ بیضه در بیمارانی که زودتر بستری گردیدند و تشخیص قطعی داده شدند و تحت عمل قرار گرفتند به مراتب بیشتر بوده است.
پیچ‌خوردگی یا تورشن بیضه testicular torsion)) یکی از اورژانسهای پزشکی بوده و نیاز به اقدام سریع جهت تشخیص و درمان دارد (2, 1). بیضه و طناب اسپرماتیک پیچ‌خورده موجب کاهش یا حتی از دست دادن کامل جریان خون به بیضه و دیگر محتویات اسکروتوم می‌شود (4, 3). اوج بروز چرخش بیضه در مردان بین سنین18-12سال رخ می‌دهد (5). با این حال میتوان آن را در هر گروه سنی دید و تخمین زده می‌شود که یک نفر از هر 4000 مرد زیر 25 سال به این عارضه مبتلا می‌شوند (1). پیچش طناب اسپرماتیک موجب انسداد پیش‌رونده وریدهای بیضه، ادم بینابینی، انسداد شریان و پس از آن ایسکمی پارانشیم می شود (6). در مطالعات مختلف زمان طلایی 4 تا 8 ساعته برای شروع جراحی دتورشن بیضه در نظر گرفته می‌شود. تأخیر در تشخیص و شروع جراحی می‌تواند منجر به از دست دادن بیضه و در نتیجه ناباروری گردد؛ بنابراین شناخت عواملی که می‌تواند موجب سرعت بخشیدن در تشخیص گردد ضروری میباشد (7). در مطالعات نشان داده شده است که ارزیابی موفقیت‌آمیز بیمار مبتلا به تورشن بیضه، به عواملی مانند مراجعه سریع بیمار به مراکز درمانی، تشخیص صحیح پزشک در اولین ویزیت و جراحی زودرس بیضه بستگی دارد (8). همچنین بر اساس مطالعات علت‌های اصلی ارکیدکتومی ثانویه به پیچش بیضه شامل: تأخیر مراجعه بیماران به‌دلیل عدم آگاهی از اورژانسی بودن، تشخیص نادرست توسط پزشک و تأخیر در شروع جراحی در بیمارستان میباشد (1, 9). با توجه به اهمیت ویژه تشخیص زودهنگام تورشن بیضه و کمک شایانی که شناخت علائم بالینی این اورژانس پزشکی می‌تواند به تشخیص زودهنگام نماید، در این مطالعه بر آن شدیم تا به بررسی یافتههای بالینی موارد بستری شده در بیمارستان شهید بهشتی بابل با تشخیص تورشن بیضه در سال ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۰ بپردازیم.
روش تحقیق
در این مطالعه مقطعی، پس از تصویب طرح و اخذ کد IR.MUBABOL.REC.1401.012 در کمیته اخلاق دانشگاه علوم پزشکی بابل، از جامعه بیمارانی که در سالهای 1391 تا 1400 با تشخیص اولیه تورشن بیضه در بخش اورژانس و اورولوژی بیمارستان بیمارستان شهید بهشتی بابل بستری و تحت جراحی قرار گرفته بودند، به روش نمونه‌گیری در دسترس تعداد 197 بیمار انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. مطالعه با رضایت آگاهانه و کتبی بیماران مورد نظر انجام شد. بیماران تحت‌نظر قرار گرفته بودند و پس از ویزیت در اورژانس اقدامات تشخیص و درمانی برای آنها انجام گرفته بود. به روش پرونده‌خوانی، اطلاعات مورد نیاز جمعآوری و در چکلیست آماده شده ثبت گردیدن. این اطلاعات شامل سن بیمار، علائم بالینی، سمت درگیر، مدت زمان شروع علائم تا بستری و بستری تا جراحی و همچنین تشخیص نهایی بیماری بوده که پس از بستری بیمارانِ با تشخیص اولیه تورشن بیضه، با عمل دتورشن مشخص شده بود. موارد ارکیدکتومی و مواردی که در آن بیضه حفظ شده‌اند نیز ثبت شد. بیماران دارای نقص در پرونده از مطالعه حذف شدند. با استفاده از نسخه 22 نرمافزار SPSS، توصیف داده با شاخصهای فراوانی و درصد و نمودارهای دایره‌ای و ستونی انجام شد و جهت بررسی روابط مورد‌نظر، آزمونهای کای دو و دقیق فیشر در سطح معناداری 05/0 به‌کار گرفته شد.
یافتهها
با در نظر گرفتن معیارهای ورود و خروج مطالعه، 197 بیمار وارد مطالعه شدند. پراکندگی سنی نمونه‌ها بین 2 تا 67 سال بود و میانگین سنی 9/18 سال گزارش شد. اکثر بیماران، به تعداد 121 نفر (42/61 درصد) در سمت راست درگیری داشتند. درصد بالایی از بیماران به تعداد 195 نفر (98/98 درصد)، علامت بالینی درد را تجربه کردند، در حالیکه غالبا علائم تب (160 نفر معادل 22/81 درصد) و استفراغ (153 نفر معادل 66/77 درصد) را گزارش نکردند.
از نظر پاراکلینیک، بررسی گلبول سفید در ادرار همه بیماران انجام و نتیجه برای اکثریت بیماران، به تعداد 151 نفر (65/76 درصد) منفی گزارش شد. بررسی‌های رادیوگرافیک نیز برای 194 بیمار (48/98 درصد) انجام شد (جدول 1).
همه بیماران تحت عمل جراحی قرار گرفتند و بر این اساس تشخیص نهایی بیماری برای افراد مشخص شد (نمودار 1). همان‌طور که مشاهده می‌شود، در بیشتر بیماران (148 نفر معادل 13/75 درصد) تورشن بیضه به عنوان تشخیص نهایی گزارش شده است.
نمودار 1- توزیع فراوانی بیماران از جهت تشخیص نهایی
از 46 بیماری (35/23 درصد) که نتیجه بررسی گلبول سفید برایشان مثبت بوده و پیوری داشتند، 32 مورد (57/69 درصد) تشخیص نهایی اپیدیدیمیت (57/69 درصد) و 14 مورد دیگر تشخیص نهایی تورشن آپاندیس بیضه (43/30 درصد) داشتند.
نمودار 2 نشان می‌دهد، بیشترین چرخش بیضه بیماران 720 بود و کمترین درجه چرخش، 90 درجه بود. چرخش 180 درجه نیز بیشترین تعداد بیماران را به خود اختصاص داده است (64 بیمار معادل 24/43 درصد).
در جراحی‌های انجام شده در بین بیماران با تشخیص نهاییِ تورشن بیضه، برای 101 بیمار (24/68 درصد) هر دو بیضه حفظ شد و در 47 مورد (76/31 درصد) ارکیدکتومی یکطرفه انجام شد.
نتایج توزیع فراوانیِ 148 بیمار تورشن بیضه در ارتباط با نتیجه جراحی (جدول 2) نشان می‌دهد، در اکثریت بیماران هر دو گروه سنی، هر دو بیضه حفظ و عمل جراحی موفقیت‌آمیز بوده؛ اما با وجود تفاوت و بیشتر بودن درصد بیمارانِ با حفظ بیضه در بزرگسالان، این رابطه معنادار نشده است (057/0P=). علیرغم اینکه در هر دو حالت درگیری سمت راست و چپ، حفظ هر دو بیضه گزارش شده اما این رابطه نیز معنادار نشد (211/0P=). بیماران مبتلا به تورشن بیضه اکثراً وجود درد را اظهار نمودند (147 بیمار؛ 32/99 درصد)، اما علامت تب (141 بیمار؛ 27/95 درصد) و استفراغ (123 بیمار؛ 11/83 درصد) نداشتند و در مجموع ارتباط تظاهرات بالینی با نتیجه جراحی معنادار نبوده است (05/0<P).
بیشترین فراوانی درجه چرخش به ترتیب مربوط به درجات 180 (64 بیمار؛ 24/43 درصد) و 360 (58 بیمار؛ 19/39 درصد) درجه بوده و به ازای هر دو درجه، اکثریت موارد عمل با موفقیت انجام شد، طوری که در نهایت ارتباط میزان چرخش بیضه با نتیجه جراحی معنادار گزارش شد (001/0P<).
در 133 بیماری که مدت زمان شروع علائم تا بستری کمتر یا مساوی 6 ساعت بوده است، در بیشترشان به تعداد 96 نفر (18/72 درصد) بیضه حفظ شد؛ در حالی که از 15 بیمار با مدت زمان بیشتر از 6 ساعت، اکثرا تحت ارکیدکتومی قرار گرفتند (10 بیمار؛ 67/66 درصد). از طرفی به جهت مدت زمان بستری تا جراحی، هم در بیماران با مدت زمان کمتر مساوی 6 و همچنین بیماران با مدت زمان بیشتر از 6 ساعت، اکثرا بیضه حفظ شده است، به ترتیب 60 بیمار (95/75 درصد) و 41 بیمار (42/59 درصد). درنهایت مدت زمان شروع علائم تا بستری (001/0P=) و همین طور بستری تا جراحی (026/0P=) ارتباط معناداری با نتیجه داشته است؛ طوری که فراوانی حفظ بیضه در بیمارانی که زودتر بستری گردیدند و تشخیص قطعی داده شدند و تحت عمل قرار گرفتند به مراتب بیشتر بوده است.
نمودار 2- فراوانی بیماران مبتلا به تورشن بیضه بر اساس میزان چرخش
| جدول 1- توزیع فراوانی بیماران از حیث سمت درگیر، تظاهرات بالینی و بررسی پاراکلینیک | |||
| متغیر | (درصد) فراوانی | ||
| سمت درگیر | راست | (58/38) 76 | |
| چپ | (42/61) 121 | ||
| تظاهرات بالینی | درد | بله | (98/98) 195 |
| خیر | (02/0) 2 | ||
| تب | بله | (78/18) 37 | |
| خیر | (22/81) 160 | ||
| استفراغ | بله | (34/22) 44 | |
| خیر | (66/77) 153 | ||
| بررسی پاراکلینیک |
بررسی گلبول سفید | مثبت | (35/23) 46 |
| منفی | (65/76) 151 | ||
| بررسی رادیوگرافی | بله | (48/98) 194 | |
| خیر | (52/1)3 | ||
| جدول 2- توزیع فراوانی و بررسی ارتباط گروه سنی، سمت درگیر، تظاهرات بالینی، درجه ی چرخش و مدت زمان با نتیجه جراحی در 148 بیمار مبتلا به تورشن بیضه | ||||||||||||||
متغیر |
توصیف بر اساس نتیجه جراحی | سطح معنی‌داری | ||||||||||||
| حفظ بیضه (هردو بیضه) (درصد) فراوانی |
ارکیدکتومی یکطرفه (درصد) فراوانی |
|||||||||||||
| گروه سنی | 18 سال و کمتر (107 بیمار) | (29/67) 72 | (71/32) 35 | * 057/0 |
||||||||||
| بالای 18 سال (41 بیمار) | (73/70) 29 | (27/29) 12 | ||||||||||||
| سمت درگیر | راست (59 بیمار) | (71/62) 37 | (29/37) 22 | * 211/0 |
||||||||||
| چپ (89 بیمار) | (91/71) 64 | (09/28) 25 | ||||||||||||
| تظاهرات بالینی | درد | بله (147 بیمار) | (03/68) 100 | (97/31) 47 | ** 492/0 |
|||||||||
| خیر (1 بیمار) | (00/100) 1 | (-) 0 | ||||||||||||
| تب | بله (7 بیمار) | (86/42) 3 | (14/57) 4 | ** 143/0 |
||||||||||
| خیر (141 بیمار) | (50/69) 98 | (50/30) 43 | ||||||||||||
| استفراغ | بله (25 بیمار) | (00/68) 17 | (00/32) 8 | * 997/0 |
||||||||||
| خیر (123 بیمار) | (29/68) 84 | (71/31) 39 | ||||||||||||
درجه چرخش |
90 درجه (1 بیمار) | (00/100) 1 | (-) 0 | ** 001/0> |
||||||||||
| 180 درجه (64 بیمار) | (75/93) 60 | (25/6) 4 | ||||||||||||
| 270 درجه (3 بیمار) | (00/100) 3 | (-) 0 | ||||||||||||
| 360 درجه (58 بیمار) | (17/55) 32 | (83/44) 26 | ||||||||||||
| 540 درجه (14 بیمار) | (14/7) 1 | (86/92) 13 | ||||||||||||
| 720 درجه (8 بیمار) | (00/50) 4 | (00/50) 4 | ||||||||||||
| مدت زمان | شروع علائم تا بستری | کمتر از 6 ساعت (133 بیمار) | (18/72) 96 | (82/27) 37 | ** 001/0 |
|||||||||
| بیشتر از 6 ساعت (15 بیمار) | (33/33) 5 | (67/66) 10 | ||||||||||||
| بستری تا جراحی | کمتر از 6 ساعت (79 بیمار) | (95/75) 60 | (05/24) 19 | * 026/0 |
||||||||||
| بیشتر از 6 ساعت (69 بیمار) | (42/59) 41 | (58/40) 28 | ||||||||||||
| * آزمون کای دو ** آزمون دقیق فیشر |
||||||||||||||
بحث
این مطالعه در راستای اهمیت ویژه تشخیص زودهنگام تورشن بیضه و کمک قابل توجهی که شناخت علائم بالینی بر این مهم دارد، این علائم را در 197 بیماری که با تشخیص اولیه تورشن بیضه در بیمارستان بستری شده‌اند، بررسی کرده است. بیماران مورد پژوهش، با میانگین سنی 18 سال (اکثر بیماران ما کمتر از 18 سال سن داشته‌اند)، اغلب دارای علائم درد سپس استفراغ و درنهایت تب بودند. 46 بیمار از نظر بررسی پاراکلینیک وجود گلبول‌های سفید مثبت بوده‌اند. همچنین از بین بیماران مطالعه ما در نهایت 148 بیمار تورشن بیضه داشته‌اند که از این میان بیضه 101 بیمار حفظ شده است و تنها حدوداً 30 درصد از آنها تحت ارکیدکتومی قرار گرفتند. در بررسی درجه چرخش بیضه بیماران نیز، بیشترین تعداد، چرخش 180 درجه بوده است و بالاترین درجه 720 بوده است. در ادامه بررسی، مدت زمان شروع علائم تا زمان بستری و بستری تا عمل به ترتیب 133 بیمار و 79 بیمار کمتر از 6 ساعت را داشته‌اند.
در مطالعه سازگار و همکاران در سال 2022 که در ایران طی سالهای 1399-1394 انجام شده است، 81 بیمار با میانگین سنی حدود 20 سال را تحت بررسی قرار دادند. از بین این بیماران 70 بیمار تورشن بیضه داشتند و از بین بیمارانی که تورشن داشتند، 14 نفر (20%) تب، 26 فرد (1/37%) نیز استفراغ و یا اسهال داشته‌اند (9). در مطالعه گذشته‌نگری که در بازه ۱۸ ساله از ۲۰۰۴ تا ۲۰۲۱ ، توسط Zheng و همکاران انجام شد، ۱۰۲ کودک بستری با پیچ‌خوردگی بیضه را مورد بررسی قرار دادند. اکثر پیچ خوردگی‌های بیضه این کودکان در خلاف جهت عقربه‌های ساعت ۳۷ مورد (36%) بوده است. ۶۰ بیمار تحت ارکیدکتومی قرار گرفتند و در ۴۲ بیمار نیز بیضه آنها حفظ شده است (10). فراوانی‌های اشاره شده در این مطالعه با توجه به بیشتر بودن تعداد حفظ بیضه با مطالعه ما متفاوت میباشد. علت این تفاوت علاوه بر حجم نمونه بسیار بیشتر مورد بررسی مطالعه ما به انضمام تعداد سالهای بیشتر مورد بررسی به نحوه وارد‌کردن بیماران طرح نیز میتوان اشاره کرد.
در مطالعه انجام شده توسط Feng و همکاران در سال 2020، 126 بیمار مبتلا به تورشن بیضه را مورد بررسی قرار دادند که از بین این بیماران میانگین سنی تقریباً 10 سال داشته‌اند و از بین این بیماران 49 بیمار، پیامد حفظ بیضه رخ داده است و در 25% این بیماران در ادرار، گلبول سفید یافت شده است (11). نکته مهمی که باعث ایجاد اختلاف بین میانگین سنی و حتی وجود گلبول سفید در ادرار بعضی از بیماران هست این است که در معیارهای ورود و خروج مطالعه ما طیف سنی لحاظ نشده است. بدین معنی که رنج سنی بیماران وارد شده به مطالعه ما نسبت به سایر مطالعات مورد بررسی بسیار بیشتر میباشد که این می‌تواند توجیه کننده بعضی از اختلافات پیش‌آمده باشد. برای مثال در مطالعه انجام شده توسط سازگار و همکاران در سال 2020 (12) که همانند مطالعه ما، بیماران با طیف سنی مختلفی را مورد بررسی قرار دادند (از 205 بیمار وارد شده به مطالعه، 60 بیمار مبتلا به تورشن بیضه بوده‌اند)، میانگین سنی، 19 سال داشته‌اند و در این بیماران، حساسیت غیرطبیعی بیضه (tenderness) شایع‌ترین علائم بوده است و همانند مطالعه ما فراوانی استفراغ بیشتر از تب گزارش شده است.
در بررسی ارتباطات بین متغیر‌های مورد مطالعه، اگرچه عدم تب و عدم استفراغ فراوانی بیشتری در بیمارانی که پیامد جراحی آنها، حفظ بیضه بوده، رخ داده است؛ اما این ارتباط معنی‌دار نبوده است. در بررسی زمان بستری تا جراحی و ارتباط آن با پیامد جراحی ارتباط معنی‌داری بوده است؛ به‌طوری که بیمارانی که بیضه آنها حفظ شده بود زودتر نسبت به بیمارانی که تحت ارکیدکتومی قرار گرفته‌اند، عمل شده‌اند. این رابطه معنی‌دار همچنین در مدت زمان شروع علائم تا بستری نیز مشاهده شده است. همچنین ارتباط معنی‌داری بین درجه چرخش با پیامد جراحی وجود داشته است؛ به‌طوری که هرچه درجه چرخش کمتر باشد، فراوانی حفظ بیضه به‌عنوان یکی از پیامد‌های جراحی بیشتر بوده است و این ارتباط معنی‌دار بوده است.
در مطالعه Zvizdic و همکاران در سال 2022 که به بررسی فاکتور‌های مؤثر بر پیامد جراحی پرداختند، اشاره کردند که 31 بیمار مبتلا به تورشن بیضه با میانگین سنی حدوداً 14 سال طی بازه 5 ساله 2011-2016 در بیمارستان بستری شده‌اند که از این تعداد که تحت عمل جراحی قرار گرفتند، در 18 بیمار حفظ بیضه رخ داد و بقیه تحت ارکیدکتومی قرار گرفتند (13) اگرچه میانگین سنی بیماران ما تقریباً 5 سال بیشتر از بیماران وارد شده به این مطالعه میباشد؛ اما فراوانی بیمارانی که در سنین بالاتر بودند و درنتیجه جراحی، بیضه حفظ شده است، مشابه بوده است.
پژوهش حاضر نشان داد درجه پیچ‌خوردگی بیضه و همچنین مدت زمان شروع علائم تا بستری و بستری تا جراحی رابطهای معنادار با نتیجه جراحی داشته است. به‌طور مشابه در مطالعه Zvizdic نیز معنادار این ارتباط‌ها گزارش شد، طوری که هرچه مدت زمان از شروع علائم تا انجام عمل کمتر بوده، احتمال حفظ بیضه نیز بیشتر شده است. مطالعه دیگری که مشابه مطالعه ما میباشد توسط Mukendi و همکاران در سال 2020 انجام گرفت. آنها در بازه 13 ساله، 308 بیمار با میانگین سنی تقریباً 17 سال را مورد بررسی قرار دادند. اکثر بیماران این مطالعه بالای 16 سال سن داشتند و اکثراً در زمستان نیز بستری شده بودند. مدت زمان بروز علائم تا جراحی نیز به‌طور میانگین نزدیک به دو روز بوده است و اکثراً بیشتر از 72 ساعت طول کشیده تا بیماران تحت عمل قرار بگیرند. در این مطالعه ارتباط بین مدت زمان بروز علائم تا جراحی با پیامد جراحی مورد بررسی قرار نگرفت؛ اما از نظر فراوانی، بیمارانی که پیامد حفظ بیضه را داشتند و در بیمارانی که کمتر از 24 ساعت تحت عمل قرار گرفتند بسیار بیشتر از بیمارانی بود که بعد از 24 ساعت و به خصوص بعد از 72 ساعت به اتاق عمل مراجعه نمودند (14). یافتههای این مطالعه مشابه مطالعه انجام شده توسط Wang و همکاران در سال 2019 نیز میباشد که پیامد حفظ بیضه در بیمارانی که زودتر به اتاق عمل رفته‌اند، بیشتر رخ داده است (6). این مطالعات نیز مشابه مطالعه ما بوده‌اند و ما نیز نتیجه گرفتیم که مدت زمان کمتر از 6 ساعت نسبت به مدت زمان بیشتر از 6 ساعت نه تنها در فاصله بین بستری تا عمل، بلکه در فاصله بین شروع علائم تا بستری نیز بسیار مهم میباشد و با حفظ بیشتر بیضه همراه بوده است.
در مطالعه انجام شده توسط Feng و همکاران در سال 2020 (11) اشاره کرده‌اند که میزان چرخش بیضه (با حد مرزی 530 درجه) و مدت زمان گذشته شده تا حضور در اورژانس (با حد مرزی گذر زمان بیش از 5/13 ساعت) عوامل مؤثر در عدم حفظ یا حفظ بیضه میباشد. این یافته اگرچه از نظر نحوه آنالیز داده‌ها که در مطالعه Feng از رگرسیون چند متغیره استفاده شده است و در مطالعه حاضر که تنها از کای اسکوئر استفاده شده است، نیز بدین نتیجه رسیدیم که هرچه چرخش بیضه و مدت زمان علائم کمتر باشد، احتمال پیامد جراحی با حفظ بیشتر بیضه بوده است.
در مقایسه با مطالعه انجام شده توسط شافی و همکاران (15) در مطالعه‌ای که در سال 2012 انجام شده است و به بررسی متغیر‌های مشابه طی بازه یازده ساله 2001 تا 2012 پرداخته‌اند، بدین نتیجه رسیدیم که در مطالعه انجام شده در این مرکز در حدود یک دهه گذشته، از 103 بیمار، 72 بیمار به تشخیص قطعی تورشن بیضه رسیدند که نسبت به مطالعه ما فراوانی کمتری داشته است. همچنین مشابه مطالعه ما درد مهم‌ترین علائم بوده است. میانگین سنی بیماران نیز دو سال افزایش داشته است (از 16 سال در مطالعه قبلی به 18 سال در مطالعه فعلی رسیده است) و اکثر بیماران مشابه مطالعه ما بیضه آنها حفظ شده است (49 بیمار در مطالعه گذشته و 101 بیمار در مطالعه فعلی که در هر دو حالت نسبت به بیمارانی که تحت ارکیدکتومی قرار گرفته‌اند بیشتر میباشد). نکته جالب توجه دیگر این است که مدت زمان بستری تا عمل جراحی در مطالعه قبلی و مطالعه فعلی رابطه معنی‌داری داشته است و مدت زمان کمتر از 6 ساعت با حفظ بیشتر بیضه همراهی داشته است. برخلاف مطالعه ما رابطه معنی‌داری بین محل تورشن با نتیجه عمل در مطالعه قبلی دیده شده است که در مطالعه ما رابطه معنی‌داری نبوده است و این احتمالاً به علت حجم نمونه میباشد. در بررسی مطالعه قبلی به‌طور کلی به مطالعه فعلی که حدود یک دهه افزایش داشته است، تعداد بیماران افزایش داشته است، همانند قبل، روند حفظ بیضه به عنوان نتیجه مثبت عمل همچنان باقی مانده است و مدت زمان کمتر برای تشخیص قطعی این بیماری برای انجام عمل در هر دو مطالعه تأکید می‌شود.
در نهایت میتوان اشاره کرد که مطالعات متعددی شیوع مختلف علائم بالینی و متغیر‌های مورد مطالعه ما را بررسی قرار داده‌اند که با درنظر گرفتن سن، وضعیت پیامد جراحی و علائم بالینی مشابه سایر مطالعات میباشد؛ اما از نظر وضعیت اختلال در آنالیز ادرار با توجه به طیف وسیع سنی متفاوت بوده است. همچنین در جستجوی ما در پایگاه‌های متعدد، مطالعات اندکی به بررسی ارتباط بین درجه چرخش بیضه و سایر متغیر‌ها با وضعیت پیامد جراحی پرداخته‌اند که درنهایت همانند آنها به نتیجه مشابهی رسیدیم.
نتیجه‌گیری
نتایج مطالعه ما بدین صورت بوده است که اکثر بیماران علائم درد، سپس استفراغ و درنهایت تب داشته‌اند؛ اما از بین این سه مورد، درد شایع‌تر بوده است و همچنین آنالیز ادراری در بیش از نیمی از آنها سالم بوده است. چرخش 180 درجه، بیشترین تعداد بیماران را به خود اختصاص داد و اکثر بیمارانی که تحت جراحی قرار گرفتند، با پیامد مثبت حفظ بیضه همراه بوده است. یافتههای مطالعه ما همچنین نشان داد که طی سالهای گذشته نسبت به سایر مطالعات شیوع بالاتری از انجام جراحی‌های موفقیت‌آمیز منجر به حفظ بیضه در بیمارانی که به‌علت تورشن بیضه بستری شده‌اند وجود داشته است.
تقدیر و تشکّر
این مقاله حاصل پایان‌نامه تحت عنوان "بررسی یافتههای بالینی موارد بستری شده در بیمارستان شهید بهشتی بابل با تشخیص اولیه تورشن بیضه در سال ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۰"، تصویب شده در مقطع دکترای عمومی در سال 1400 با کد 724133612 در دانشگاه علوم پزشکی بابل میباشد.
بدین وسیله از حمایت معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه، واحد توسعه تحقیقات بالینی بیمارستان شهید دکتر بهشتی و سیده زهرا فغانی کارشناس پژوهشی واحد، تشکر و قدردانی می‌گردد.
ملاحظات اخلاقی
مطالعه حاضر توسط شورای پژوهشی و کمیته اخلاق پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی بابل با کد اخلاق IR.MUBABOL.REC.1401.012 تأیید و انجام شده است.
حمایت مالی
این پژوهش هیچ‌گونه کمک مالی از سازمان های تامین مالی دریافت نکرده است.
مشارکت نویسندگان
مفهوم‌سازی و طراحی مطالعه: حمید شافی. جمعآوری و ثبت داده و تهیه ویس: مرتضی طاهریان. تحلیل آماری و تفسیر نتایج اولیه: هدی شیرافکن. همکاری در تهیه پروپوزال و پیش‌نویس مقاله: سکینه کمالی آهنگر. تفسیر پزشکی و بازبینی نتایج: حمید شافی.
تضاد منافع
نویسندگان مقاله اعلام می‌دارند که هیچ گونه تضاد منافعی در پژوهش حاضر وجود ندارد.
این مطالعه در راستای اهمیت ویژه تشخیص زودهنگام تورشن بیضه و کمک قابل توجهی که شناخت علائم بالینی بر این مهم دارد، این علائم را در 197 بیماری که با تشخیص اولیه تورشن بیضه در بیمارستان بستری شده‌اند، بررسی کرده است. بیماران مورد پژوهش، با میانگین سنی 18 سال (اکثر بیماران ما کمتر از 18 سال سن داشته‌اند)، اغلب دارای علائم درد سپس استفراغ و درنهایت تب بودند. 46 بیمار از نظر بررسی پاراکلینیک وجود گلبول‌های سفید مثبت بوده‌اند. همچنین از بین بیماران مطالعه ما در نهایت 148 بیمار تورشن بیضه داشته‌اند که از این میان بیضه 101 بیمار حفظ شده است و تنها حدوداً 30 درصد از آنها تحت ارکیدکتومی قرار گرفتند. در بررسی درجه چرخش بیضه بیماران نیز، بیشترین تعداد، چرخش 180 درجه بوده است و بالاترین درجه 720 بوده است. در ادامه بررسی، مدت زمان شروع علائم تا زمان بستری و بستری تا عمل به ترتیب 133 بیمار و 79 بیمار کمتر از 6 ساعت را داشته‌اند.
در مطالعه سازگار و همکاران در سال 2022 که در ایران طی سالهای 1399-1394 انجام شده است، 81 بیمار با میانگین سنی حدود 20 سال را تحت بررسی قرار دادند. از بین این بیماران 70 بیمار تورشن بیضه داشتند و از بین بیمارانی که تورشن داشتند، 14 نفر (20%) تب، 26 فرد (1/37%) نیز استفراغ و یا اسهال داشته‌اند (9). در مطالعه گذشته‌نگری که در بازه ۱۸ ساله از ۲۰۰۴ تا ۲۰۲۱ ، توسط Zheng و همکاران انجام شد، ۱۰۲ کودک بستری با پیچ‌خوردگی بیضه را مورد بررسی قرار دادند. اکثر پیچ خوردگی‌های بیضه این کودکان در خلاف جهت عقربه‌های ساعت ۳۷ مورد (36%) بوده است. ۶۰ بیمار تحت ارکیدکتومی قرار گرفتند و در ۴۲ بیمار نیز بیضه آنها حفظ شده است (10). فراوانی‌های اشاره شده در این مطالعه با توجه به بیشتر بودن تعداد حفظ بیضه با مطالعه ما متفاوت میباشد. علت این تفاوت علاوه بر حجم نمونه بسیار بیشتر مورد بررسی مطالعه ما به انضمام تعداد سالهای بیشتر مورد بررسی به نحوه وارد‌کردن بیماران طرح نیز میتوان اشاره کرد.
در مطالعه انجام شده توسط Feng و همکاران در سال 2020، 126 بیمار مبتلا به تورشن بیضه را مورد بررسی قرار دادند که از بین این بیماران میانگین سنی تقریباً 10 سال داشته‌اند و از بین این بیماران 49 بیمار، پیامد حفظ بیضه رخ داده است و در 25% این بیماران در ادرار، گلبول سفید یافت شده است (11). نکته مهمی که باعث ایجاد اختلاف بین میانگین سنی و حتی وجود گلبول سفید در ادرار بعضی از بیماران هست این است که در معیارهای ورود و خروج مطالعه ما طیف سنی لحاظ نشده است. بدین معنی که رنج سنی بیماران وارد شده به مطالعه ما نسبت به سایر مطالعات مورد بررسی بسیار بیشتر میباشد که این می‌تواند توجیه کننده بعضی از اختلافات پیش‌آمده باشد. برای مثال در مطالعه انجام شده توسط سازگار و همکاران در سال 2020 (12) که همانند مطالعه ما، بیماران با طیف سنی مختلفی را مورد بررسی قرار دادند (از 205 بیمار وارد شده به مطالعه، 60 بیمار مبتلا به تورشن بیضه بوده‌اند)، میانگین سنی، 19 سال داشته‌اند و در این بیماران، حساسیت غیرطبیعی بیضه (tenderness) شایع‌ترین علائم بوده است و همانند مطالعه ما فراوانی استفراغ بیشتر از تب گزارش شده است.
در بررسی ارتباطات بین متغیر‌های مورد مطالعه، اگرچه عدم تب و عدم استفراغ فراوانی بیشتری در بیمارانی که پیامد جراحی آنها، حفظ بیضه بوده، رخ داده است؛ اما این ارتباط معنی‌دار نبوده است. در بررسی زمان بستری تا جراحی و ارتباط آن با پیامد جراحی ارتباط معنی‌داری بوده است؛ به‌طوری که بیمارانی که بیضه آنها حفظ شده بود زودتر نسبت به بیمارانی که تحت ارکیدکتومی قرار گرفته‌اند، عمل شده‌اند. این رابطه معنی‌دار همچنین در مدت زمان شروع علائم تا بستری نیز مشاهده شده است. همچنین ارتباط معنی‌داری بین درجه چرخش با پیامد جراحی وجود داشته است؛ به‌طوری که هرچه درجه چرخش کمتر باشد، فراوانی حفظ بیضه به‌عنوان یکی از پیامد‌های جراحی بیشتر بوده است و این ارتباط معنی‌دار بوده است.
در مطالعه Zvizdic و همکاران در سال 2022 که به بررسی فاکتور‌های مؤثر بر پیامد جراحی پرداختند، اشاره کردند که 31 بیمار مبتلا به تورشن بیضه با میانگین سنی حدوداً 14 سال طی بازه 5 ساله 2011-2016 در بیمارستان بستری شده‌اند که از این تعداد که تحت عمل جراحی قرار گرفتند، در 18 بیمار حفظ بیضه رخ داد و بقیه تحت ارکیدکتومی قرار گرفتند (13) اگرچه میانگین سنی بیماران ما تقریباً 5 سال بیشتر از بیماران وارد شده به این مطالعه میباشد؛ اما فراوانی بیمارانی که در سنین بالاتر بودند و درنتیجه جراحی، بیضه حفظ شده است، مشابه بوده است.
پژوهش حاضر نشان داد درجه پیچ‌خوردگی بیضه و همچنین مدت زمان شروع علائم تا بستری و بستری تا جراحی رابطهای معنادار با نتیجه جراحی داشته است. به‌طور مشابه در مطالعه Zvizdic نیز معنادار این ارتباط‌ها گزارش شد، طوری که هرچه مدت زمان از شروع علائم تا انجام عمل کمتر بوده، احتمال حفظ بیضه نیز بیشتر شده است. مطالعه دیگری که مشابه مطالعه ما میباشد توسط Mukendi و همکاران در سال 2020 انجام گرفت. آنها در بازه 13 ساله، 308 بیمار با میانگین سنی تقریباً 17 سال را مورد بررسی قرار دادند. اکثر بیماران این مطالعه بالای 16 سال سن داشتند و اکثراً در زمستان نیز بستری شده بودند. مدت زمان بروز علائم تا جراحی نیز به‌طور میانگین نزدیک به دو روز بوده است و اکثراً بیشتر از 72 ساعت طول کشیده تا بیماران تحت عمل قرار بگیرند. در این مطالعه ارتباط بین مدت زمان بروز علائم تا جراحی با پیامد جراحی مورد بررسی قرار نگرفت؛ اما از نظر فراوانی، بیمارانی که پیامد حفظ بیضه را داشتند و در بیمارانی که کمتر از 24 ساعت تحت عمل قرار گرفتند بسیار بیشتر از بیمارانی بود که بعد از 24 ساعت و به خصوص بعد از 72 ساعت به اتاق عمل مراجعه نمودند (14). یافتههای این مطالعه مشابه مطالعه انجام شده توسط Wang و همکاران در سال 2019 نیز میباشد که پیامد حفظ بیضه در بیمارانی که زودتر به اتاق عمل رفته‌اند، بیشتر رخ داده است (6). این مطالعات نیز مشابه مطالعه ما بوده‌اند و ما نیز نتیجه گرفتیم که مدت زمان کمتر از 6 ساعت نسبت به مدت زمان بیشتر از 6 ساعت نه تنها در فاصله بین بستری تا عمل، بلکه در فاصله بین شروع علائم تا بستری نیز بسیار مهم میباشد و با حفظ بیشتر بیضه همراه بوده است.
در مطالعه انجام شده توسط Feng و همکاران در سال 2020 (11) اشاره کرده‌اند که میزان چرخش بیضه (با حد مرزی 530 درجه) و مدت زمان گذشته شده تا حضور در اورژانس (با حد مرزی گذر زمان بیش از 5/13 ساعت) عوامل مؤثر در عدم حفظ یا حفظ بیضه میباشد. این یافته اگرچه از نظر نحوه آنالیز داده‌ها که در مطالعه Feng از رگرسیون چند متغیره استفاده شده است و در مطالعه حاضر که تنها از کای اسکوئر استفاده شده است، نیز بدین نتیجه رسیدیم که هرچه چرخش بیضه و مدت زمان علائم کمتر باشد، احتمال پیامد جراحی با حفظ بیشتر بیضه بوده است.
در مقایسه با مطالعه انجام شده توسط شافی و همکاران (15) در مطالعه‌ای که در سال 2012 انجام شده است و به بررسی متغیر‌های مشابه طی بازه یازده ساله 2001 تا 2012 پرداخته‌اند، بدین نتیجه رسیدیم که در مطالعه انجام شده در این مرکز در حدود یک دهه گذشته، از 103 بیمار، 72 بیمار به تشخیص قطعی تورشن بیضه رسیدند که نسبت به مطالعه ما فراوانی کمتری داشته است. همچنین مشابه مطالعه ما درد مهم‌ترین علائم بوده است. میانگین سنی بیماران نیز دو سال افزایش داشته است (از 16 سال در مطالعه قبلی به 18 سال در مطالعه فعلی رسیده است) و اکثر بیماران مشابه مطالعه ما بیضه آنها حفظ شده است (49 بیمار در مطالعه گذشته و 101 بیمار در مطالعه فعلی که در هر دو حالت نسبت به بیمارانی که تحت ارکیدکتومی قرار گرفته‌اند بیشتر میباشد). نکته جالب توجه دیگر این است که مدت زمان بستری تا عمل جراحی در مطالعه قبلی و مطالعه فعلی رابطه معنی‌داری داشته است و مدت زمان کمتر از 6 ساعت با حفظ بیشتر بیضه همراهی داشته است. برخلاف مطالعه ما رابطه معنی‌داری بین محل تورشن با نتیجه عمل در مطالعه قبلی دیده شده است که در مطالعه ما رابطه معنی‌داری نبوده است و این احتمالاً به علت حجم نمونه میباشد. در بررسی مطالعه قبلی به‌طور کلی به مطالعه فعلی که حدود یک دهه افزایش داشته است، تعداد بیماران افزایش داشته است، همانند قبل، روند حفظ بیضه به عنوان نتیجه مثبت عمل همچنان باقی مانده است و مدت زمان کمتر برای تشخیص قطعی این بیماری برای انجام عمل در هر دو مطالعه تأکید می‌شود.
در نهایت میتوان اشاره کرد که مطالعات متعددی شیوع مختلف علائم بالینی و متغیر‌های مورد مطالعه ما را بررسی قرار داده‌اند که با درنظر گرفتن سن، وضعیت پیامد جراحی و علائم بالینی مشابه سایر مطالعات میباشد؛ اما از نظر وضعیت اختلال در آنالیز ادرار با توجه به طیف وسیع سنی متفاوت بوده است. همچنین در جستجوی ما در پایگاه‌های متعدد، مطالعات اندکی به بررسی ارتباط بین درجه چرخش بیضه و سایر متغیر‌ها با وضعیت پیامد جراحی پرداخته‌اند که درنهایت همانند آنها به نتیجه مشابهی رسیدیم.
نتیجه‌گیری
نتایج مطالعه ما بدین صورت بوده است که اکثر بیماران علائم درد، سپس استفراغ و درنهایت تب داشته‌اند؛ اما از بین این سه مورد، درد شایع‌تر بوده است و همچنین آنالیز ادراری در بیش از نیمی از آنها سالم بوده است. چرخش 180 درجه، بیشترین تعداد بیماران را به خود اختصاص داد و اکثر بیمارانی که تحت جراحی قرار گرفتند، با پیامد مثبت حفظ بیضه همراه بوده است. یافتههای مطالعه ما همچنین نشان داد که طی سالهای گذشته نسبت به سایر مطالعات شیوع بالاتری از انجام جراحی‌های موفقیت‌آمیز منجر به حفظ بیضه در بیمارانی که به‌علت تورشن بیضه بستری شده‌اند وجود داشته است.
تقدیر و تشکّر
این مقاله حاصل پایان‌نامه تحت عنوان "بررسی یافتههای بالینی موارد بستری شده در بیمارستان شهید بهشتی بابل با تشخیص اولیه تورشن بیضه در سال ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۰"، تصویب شده در مقطع دکترای عمومی در سال 1400 با کد 724133612 در دانشگاه علوم پزشکی بابل میباشد.
بدین وسیله از حمایت معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه، واحد توسعه تحقیقات بالینی بیمارستان شهید دکتر بهشتی و سیده زهرا فغانی کارشناس پژوهشی واحد، تشکر و قدردانی می‌گردد.
ملاحظات اخلاقی
مطالعه حاضر توسط شورای پژوهشی و کمیته اخلاق پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی بابل با کد اخلاق IR.MUBABOL.REC.1401.012 تأیید و انجام شده است.
حمایت مالی
این پژوهش هیچ‌گونه کمک مالی از سازمان های تامین مالی دریافت نکرده است.
مشارکت نویسندگان
مفهوم‌سازی و طراحی مطالعه: حمید شافی. جمعآوری و ثبت داده و تهیه ویس: مرتضی طاهریان. تحلیل آماری و تفسیر نتایج اولیه: هدی شیرافکن. همکاری در تهیه پروپوزال و پیش‌نویس مقاله: سکینه کمالی آهنگر. تفسیر پزشکی و بازبینی نتایج: حمید شافی.
تضاد منافع
نویسندگان مقاله اعلام می‌دارند که هیچ گونه تضاد منافعی در پژوهش حاضر وجود ندارد.
نوع مطالعه: مقاله كوتاه |
موضوع مقاله:
جراحي كليه و مجاري ادراري
دریافت: 1402/12/16 | پذیرش: 1403/4/9 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1403/5/20 | انتشار الکترونیک: 1403/5/15
دریافت: 1402/12/16 | پذیرش: 1403/4/9 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1403/5/20 | انتشار الکترونیک: 1403/5/15
فهرست منابع
1. Bayne CE, Villanueva J, Davis TD, Pohl HG, Rushton H. Factors associated with delayed presentation and misdiagnosis of testicular torsion: a case-control study. J Pediatr. 2017; 186: 200-4. DOI: 10.1016/j.jpeds.2017.03.037 [DOI:10.1016/j.jpeds.2017.03.037]
2. Howe AS, Vasudevan V, Kongnyuy M, Rychik K, Thomas LA, Matuskova M, et al. Degree of twisting and duration of symptoms are prognostic factors of testis salvage during episodes of testicular torsion. Transl Androl Urol. 2017; 6(6): 1159-66. DOI: 10.21037/tau.2017.09.10 [DOI:10.21037/tau.2017.09.10]
3. Shimizu S, Tsounapi P, Dimitriadis F, Higashi Y, Shimizu T, Saito M. Testicular torsion-detorsion and potential therapeutic treatments: A possible role for ischemic postconditioning. Int J Urol. 2016; 23(6): 454-63. DOI: 10.1111/iju.13110 [DOI:10.1111/iju.13110]
4. Preece J, Ching C, Yackey K, Jayanthi V, McLeod D, Alpert S, et al. Indicators and outcomes of transfer to tertiary pediatric hospitals for patients with testicular torsion. J Pediatr Urol. 2017; 13(4): 388. e1- e6. DOI: 10.1016/j.jpurol.2017.03.034 [DOI:10.1016/j.jpurol.2017.03.034]
5. Greear GM, Romano MF, Katz MH, Munarriz R, Rague JT. Testicular torsion: epidemiological risk factors for orchiectomy in pediatric and adult patients. Int J Impot Res. 2021; 33(2): 184-90. DOI: 10.1038/s41443-020-0331-8 [DOI:10.1038/s41443-020-0331-8]
6. Wang F, Mo Z. Clinical evaluation of testicular torsion presenting with acute abdominal pain in young males. Asian J Urol. 2019; 6(4): 368-72. DOI: 10.1016/j.ajur.2018.05.009 [DOI:10.1016/j.ajur.2018.05.009]
7. Zarghami A, Shafi H, Mostafazadeh-Bora M. Time: the key element of the management of testicular torsion. J Acute Dis. 2016; 5(2): 177. DOI: 10.1016/j.joad.2015.12.004 [DOI:10.1016/j.joad.2015.12.004]
8. Dias Filho AC, Maroccolo MVO, Ribeiro HdP, Riccetto CLZ. Presentation delay, misdiagnosis, inter-hospital transfer times and surgical outcomes in testicular torsion: analysis of statewide case series from central Brazil. Int Braz J Urol. 2020; 46(6): 972-81. DOI: 10.1590/S1677-5538.IBJU.2019.0660 [DOI:10.1590/s1677-5538.ibju.2019.0660]
9. Sazgar M, Montazer SH, Hosseininejad SM, Jahanian F, Rezaimehr B, Behbohaninia M, et al. Clinical Predictors of Testicular Torsion in Patients with Acute Scrotum; a Cross-Sectional Study. Arch Acad Emerg Med. 2022; 10(1): e9. DOI: 10.22037/aaem.v10i1.1484
10. Zhang K, Zhang Y, Chao M. Clinical characteristics and identification of risk factors of testicular torsion in children: A retrospective study in a single institution. Front Surg. 2022; 9: 1040487. DOI: 10.3389/fsurg.2022.1040487 [DOI:10.3389/fsurg.2022.1040487]
11. Feng S, Yang H, Lou Y, Ru W, Wang A, Liu W. Clinical Characteristics of Testicular Torsion and Identification of Predictors of Testicular Salvage in Children: A Retrospective Study in a Single Institution. Urol Int. 2020; 104(11-12): 878. DOI: 10.1159/000506236 [DOI:10.1159/000506236]
12. Sazgar M, Behbohaninia M, Assadi T, Rezaimehr B, Mousavi J, Aminiahidashti H. Causes and Symptoms of Acute Scrotal Pain in Patients Presenting to Emergency Departments in Mazandaran, Iran 2011-2016. J Mazandaran Univ Med Sci. 2020; 30(188): 132-7. [Persian] URL: http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-15119-en.html
13. Zvizdic Z, Aganovic A, Milisic E, Jonuzi A, Zvizdic D, Vranic S. Duration of symptoms is the only predictor of testicular salvage following testicular torsion in children: A case-control study. Am J Emerg Med. 2021; 41: 197-200. DOI: 10.1016/j.ajem.2020.11.023 [DOI:10.1016/j.ajem.2020.11.023]
14. Mukendi AM, Kruger D, Haffejee M. Characteristics and management of testicular torsion in patients admitted to the Urology Department at Chris Hani Baragwanath Academic Hospital.Afr J Urol. 2020; 26(1): 34. DOI: 10.1186/s12301-020-00044-7 [DOI:10.1186/s12301-020-00044-7]
15. Shafi H, Rafati Rahimzadeh M, Rafieian N, Ali Ramaji A, Bijani A. Diagnostic Value of Ultrasonography and Laparoscopy in Undescended Testes. J Babol Univ Med Sci. 2012; 14 (3) :73-9. [Persian] URL: http://jbums.org/article-1-4095-en.html
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
Attribution-NoneCommercial CC BY-NC