زمینه و هدف: امروزه بیماری پوکی استخوان بهویژه در زنان یائسه با توجه به تغییرات هورمونی در حال افزایش است. از جمله این تغییرات میتوان به برخی عوامل آنزیمی مانند: آلکالن فسفاتاز و همچنین مقادیر کلسیم خون اشاره کرد. بنابراین هدف تحقیق حاضر بررسی و تأثیر هشت هفته تمرین در آب همراه با مصرف مکمل سنجد بر روی آنزیم کبدی آلکالن فسفاتاز و کلسیم در زنان یائسه دارای اضافه وزن و چاق بود.
روش تحقیق: مطالعه حاضر از نوع کاربردی نیمهتجربی بود. بدین منظور تعداد 42 زن یائسه ساکن استان قزوین با میانگین سنی (08/5±97/52) سال و میانگین وزنی (09/8±95/73) کیلوگرم و با میانگین قد (76/5±156) سانتیمتر بهصورت هدفمند انتخاب و سپس بهصورت تصادفی ساده در چهار گروه کنترل (10 نفر)، تمرین+دارونما (10 نفر)، مکمل (10 نفر) و تمرین+ مکمل (12 نفر) تقسیم شدند. گروه تمرین 8 هفته تمرین در آب با شدت 60-74 درصد ضربان قلب بیشینه و گروه مکمل پودر سنجد روزانه به میزان 15 گرم در روز دریافت کردند. نمونه خون جهت اندازهگیری سطح سرمی آلکالن فسفاتاز با کیت الایزا و کلسیم با روش اسپکتروفتومتری در دو مرحله قبل و 24 ساعت پس از آخرین جلسه تمرین جمعآوری شد. جهت بررسی تفاوتهای بین گروهی از آزمون تحلیل واریانس و درون گروهی از آزمون t زوجی در سطح معناداری 05/0α= استفاده شد.
یافتهها: نتایج مطالعه نشان داد که تنها در سطوح سرمی کلسیم در گروههای ورزش+دارونما (013/0=P)، ورزش+مکمل (001/0P<) و مکمل (001/0P<) تفاوت معنیداری وجود دارد. تفاوت معنیداری در سایر متغیّرها در بین گروههای مختلف مشاهده نشد.
نتیجه گیری: مصرف مکمل سنجد همراه با ورزش در آب نمیتواند بر آلکالین فسفاتاز و کلسیم و ترکیب بدن زنان یائسه دارای اضافه وزن و چاق تأثیر بگذارد.