زمینه و هدف: اختلالات خواب موجب افزایش بسیاری از بیماریها و کاهش عملکرد فیزیولوژیکی میشود. هدف از مطالعه حاضر، مقایسه تأثیر تمرین تناوبی با شدت بالا (HIIT)، برنامه تنظیم خواب و ترکیبی از این دو بر مقاومت و حساسیت انسولینی، درصد چربی بدن و زمان واکنش نوجوانان دارای اختلال خواب بوده است.
روش تحقیق: مطالعه حاضر تکسو کور و از نوع نیمهتجربی و کاربردی است. هشتاد دانشآموز دختر دارای اختلال خواب (13 تا 17 سال) به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب و به‌طور تصادفی به چهار گروه 20 نفری تقسیم شدند. همه شرکتکنندگان دو روز قبل و بعد از فرایند تحقیق، به ترتیب در جلسات پیشآزمون و پسآزمون شرکت کردند. شرکتکنندگان در گروه HIIT و ترکیبی به مدت 4 هفته، هفتهای سه جلسه آزمون رست (RAST) پرداختند و دو گروه تنظیم خواب و ترکیبی، به مدت 4 هفته، طبق توصیه‌های لازم به رعایت برنامه خواب پرداختند. جهت تجزیه و تحلیل یافتهها از آزمون t همبسته و تحلیل کوواریانس در نرمافزار SPSS نسخه 26 در سطح معنیدار (05/0≥P) استفاده شد.
یافتهها: یافتهها نشان داد 4 هفته مداخله ترکیبی تمرین HIIT و تنظیم خواب توانست بهبود معنیداری در همه متغیرهای تحقیق شامل گلوکز، انسولین، مقاومت و حساسیت انسولینی، عملکرد سلولهای بتای پانکراس، درصد چربی بدن، کیفیت خواب و زمان واکنش دختران (001/0=P) ایجاد کند. همچنین، روش تمرین HIIT نسبت به گروه تنظیم خواب و کنترل، موجب بهبود معنیداری در گلوکز، مقاومت و حساسیت انسولینی، عملکرد سلولهای بتای پانکراس، درصد چربی بدن، کیفیت خواب و زمان واکنش دختران (001/0=P) به جز انسولین (428/0=P) شد.
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج بهدستآمده، برنامه تمرین ترکیبی HIIT و تنظیم خواب میتواند بهعنوان مداخلهای ارزشمند در برنامههای درمانی جهت بهبود مشکلات فیزیولوژیک دختران نوجوان دارای اختلالات خواب و متعاقب آن، کاهش مشکلات و هزینههای درمان این افراد و خانودههای آن‌ها در نظر گرفته شود.
Attribution-NoneCommercial CC BY-NC