تحقیقات پزشکی ترجمانی

---

پلیئوزیس‌هپاتیس، یک عارضه نادر است که با حضور حفره‌های پرخون در فضای پارانشیم کبد مشخص می‌شود. عوامل خطر پلیئوزیس‌هپاتیس، بیماری‌هایی مانند: ایدز، سل، سرطان و مصرف داروهایی مانند استروئیدهای آنابولیک و آزاتیوپرین است. مطالعه حاضر به منظور بررسی اثرات عصاره الکلی گلبرگ زعفران بر پلیئوزیس‌هپاتیس تجربی در موش‌های صحرایی انجام گرفت. در این مطالعه، ۳۲ موش صحرایی نر نژاد ویستار، به چهار گروه: شاهد سالم، بیمار با جنتامایسین دوز mg/kg۸۰، عصاره با دوز mg/kg۴۰ همراه با جنتامایسین mg/kg۸۰ و عصاره با دوزmg/kg ۸۰ همراه با جنتامایسین با دوز mg/kg ۸۰ تقسیم شدند. پس از اتمام دوره، خونگیری از قلب آنها جهت سنجش مقادیر آنزیم‌های کبدی انجام شد. بافت کبد نیز تحت مطالعات هیستوپاتولوژیک قرار گرفت. مقادیر آسپارتات آمینوترانسفراز درگروه‌های دریافت‌کننده جنتامایسین و گروه‌های تیمار با عصاره، به طور معنی‌داری (۰۵/۰P<) در مقایسه با گروه سالم افزایش پیدا کرد. بین گروه‌های تیمار با عصاره و گروه جنتامایسین، اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد. نتایج بافت‌شناسی نیز تأییدکننده حضور سینوزوئیدهای خونی در گروه‌های دریافت‌کننده جنتامایسین بود که اختلافی بین آنها مشاهده نشد. طبق نتایج مطالعه، عصاره هیدروالکلی گلبرگ زعفران، تأثیری بر پلیئوزیس‌هپاتیس و تلانژیکتازی ناشی از مصرف جنتامایسین در موش صحرایی ندارد.

---

زمینه و هدف: صبر زرد یا آلوئه‌ورا Aloe barbadensis)) و کلپوره (Teucrium polium)، در طبّ سنتی به عنوان داروی ضدّ دیابت استفاده می‌شوند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثرات عصاره گیاهان آلوئه‌ورا و کلپوره بر متابولیت‌هایی نظیر: گلوکز، کلسترول تام، LDL،HDL ،VLDL کلسترول و تری‌گلیسرید در موش‌های صحرایی نر نژاد ویستار دیابتی‌شده با استرپتوزوتوسین بود. روش تحقیق: در این مطالعه تجربی و مداخله‌ای، تعداد ۴۰ سر موش صحرایی نر، به‌صورت تصادفی به پنج گروه هشت‌تایی تقسیم شدند و تیمارهای آزمایشی شامل: گروه شاهد، دیابتی (mg/kg۵۰ استرپتوزوتوسین)، دیابتی+عصاره آلوئه‌ورا (mg/kg۳۰۰)، دیابتی+کلپوره (mg/kg۳۰۰) و دیابتی+ گلیبن‌کلامید (mg/kg۵) به صورت خوراکی به مدت ۱۴ روز اختصاص یافت. در روز پانزدهم، آزمایش خون‌گیری از قلب موش‌های صحرایی به عمل آمد و سرم نمونه‌ها جدا شد. یافته‌ها: عصاره آلوئه‌ورا و کلپوره در موش‌های صحرایی دیابتی، توانست گلوکز خون را به‌طور معنی‌داری کاهش دهد (۰۵/۰P≤). غلظت کلسترول‌تام، HDL، VLDL کلسترول و تری‌گلیسرید، در گروه‌های دریافت‌کننده عصاره و داروی گلیبن‌کلامید در مقایسه با گروه دیابتی، به طور معنی‌داری پایین‌تر بود (۰۵/۰P≤). تیمار موش‌ها با آلوئه‌ورا و کلپوره در مقایسه با تیمار با گلیبن‌کلامید، تأثیر بیشتری در کاهش غلظت کلسترول تام خون نشان داد؛ درحالی‌که تیمار با کلپوره در مقایسه با تیمار با آلوئه‌ورا و گلیبن‌کلامید، اثرات کاهندگی کمتری بر روی تری‌گلیسرید سرم داشت. غلظت انسولین سرم، در حیوانات دیابتی مصرف‌کننده هر دو نوع عصاره در مقایسه با گروه دیابتی شاهد به طور معنی‌داری افزایش یافت. نتیجه‌گیری: مصرف عصاره آلوئه‌ورا و کلپوره سبب بهبود ترشح انسولین و کاهش گلوکز و LDL کلسترول می‌گردد.

---

زمینه و هدف: اختلال افسردگی عمده، شایع‌ترین اختلال روانی با عودهای مکرّر است. یکی از زمینه‌های آسیب‌شناسی در افسردگی، وجود افکار و نگرش‌های ناکارآمد در افراد است. درمان شناختی- رفتاری، یکی از پرکاربردترین درمان‌ها در فاز فعّال این اختلال است و شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی، یکی از درمان‌های جدید در حوزه پیشگیری از عود اختلال افسردگی اساسی است. این مطالعه، با هدف ارزیابی اثربخشی درمان تلفیقی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و درمان شناختی در مقایسه با درمان شناختی- رفتاری کلاسیک بر نگرش‌های ناکارآمد بیماران مبتلا به اختلال افسردگی اساسی انجام شده است. روش تحقیق: این مطالعه، به روش نیمه‌آزمایشی و با انتخاب تصادفی در دسترس انجام شد. از بین بیماران مراکز مشاوره دانشگاه تهران، دانشگاه شاهد و کلینیک توان‌بخشی صبا، تعداد ۹۰ بیمار از بین ۱۶۰ پرونده فعال روان‌پزشکی با معیارهای تشخیصی برای اختلال افسردگی اساسی انتخاب شدند. بیماران در سه گروه ۳۰ نفره شامل: گروه شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی (MBCT)، رفتاردرمانی شناختی سنتی (CBT) و درمان متداول (TAU)، به‌طور تصادفی قرار گرفتند و در دو مرحله پیش‌آزمون و پس‌آزمون، با استفاده از مصاحبه بالینی ساختاریافته، آزمون نگرش‌های ناکارآمد و آزمون افسردگی بک، ارزیابی شدند. نتایج، با آزمون تحلیل کوواریانس و آزمون‌های تعقیبی تحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهند که گروه تلفیقی و گروه CBT در مرحله پس‌آزمون، کاهش معنی‌داری در نگرش‌های ناکارآمد و میزان افسردگی نشان دادند؛ در حالی‌که در گروه TAU که درمان دارویی صرف برای آنها انجام شد، تفاوت معنی‌داری بین مراحل پیش‌آزمون و پس‌آزمون مشاهده نشد. نتیجه‌گیری: نتایج بیانگر این هستند که تلفیق درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی با CBT، نسبت به درمان دارویی، اثراتی مشابه با CBT سنتی دارد و می‌تواند از طریق کاهش تأثیر نگرش‌های ناکارآمد، منجر به کاهش علایم افسردگی شود.

---

زمینه و هدف: بیماری دیابت، یکی از عوامل مرگ و میر در دنیاست. آلودگی مواد غذایی و محیط با فلزات سنگین به‌ویژه سرب، سبب تشدید وضعیت بیماری در افراد دیابتی می‌شود. کورکومین موجود در زردچوبه، علاوه بر خاصیت آنتی‌اکسیدانی، دارای اثرات درمانی سودمندی در درمان برخی بیماری‌ها مانند دیابت است. روش تحقیق: در این مطالعه تجربی، به‌منظور بررسی اثرات محافظتی پودر زردچوبه بر عواقب ناشی از سرب بر برخی فراسنجه‌های آنزیمی و لیپیدی خون در موش‌های صحرایی نر دیابتی، تعداد ۳۲ سر موش صحرایی نر نژاد ویستار، در چهار گروه شامل: گروه شاهد، شاهد دیابتی (تزریق صفاقی mg/kg۵۵ استرپتوزوتوسین)، گروه دیابتی دریافت‌کننده سرب (mg/kg۱۰۰ محلول در آب) و گروه دیابتی دریافت‌کننده سرب و زردچوبه (۲% خوراک مصرفی) قرار گرفتند و به مدت ۴ هفته بررسی شدند. در روز بیست و نهم آزمایش، به‌منظور بررسی فاکتورهای خونی، خونگیری از قلب موش‌ها انجام شد. یافته‌ها: پودر زردچوبه، سبب بهبود ترشح انسولین و کاهش گلوکز خون گردید. پروتئین تام خون، در تیمار با زردچوبه افزایش یافت. آنزیم‌های آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) و آلانین‌آمینوترانسفراز (ALT) و همچنین میزان تری‌گلیسرید و کلسترول خون، در تیمارهای دیابتی نسبت به تیمار شاهد، به‌طور معنی‌داری افزایش یافت. نتیجه‌گیری: احتمالاً ترکیبات آنتی‌اکسیدانی موجود در زردچوبه، می‌تواند از بروز برخی عوارض سرب در بیماران دیابتی بکاهد.

---

از جمله مهمترین باکتری‌هایی که از محصولات طیور به انسان منتقل می شود و به عنوان یک بیماری زئونوز مطرح است، سالمونلا است. سالمونلا هایی که در انسان بیماری ایجاد می کنند معمولاً در پرندگان به صورت تحت بالینی بیماری ایجاد می کنند. از ابتدای دهه ۹۰ میلادی، سویه هایی از سالمونلا پدید آمده اند که به طیف وسیعی از آنتی بیوتیکها مقاوم هستند. همه سالمونلاها به صورت بالقوه بیماریزایند و هر چند سال سروار جدیدی ایجاد بیماری می کند. از آنجا که سالمونلاها در حال حاضر یک نگرانی جدی برای بهداشت عمومی هستند؛ تلاش جدی برای کنترل و کاهش بار آلودگی آن در واحدهای پرورش و فرآوری کشتارگاهی طیور صورت می‌گیرد. در این نامه به طور خلاصه به بحث در مورد مقاله چاپ شده در شماره تابستان این مجله در سال ۱۳۹۲ با عنوان "شیوع آلودگی به سالمونلا و تعیین سروتیپ‏های آن در لاشه طیور کشتارگاه‌های صنعتی شهرستان بیرجند در سال ۱۳۹۱" پرداخته می شود.