دوره 27، شماره 3 - ( پاییز 1399 )
جلد 27 شماره 3 صفحات 290-275 |
برگشت به فهرست نسخه ها
فاطمه الهیان1 
، علیرضا یزدی نژاد2 ، نگین معین البکاء طوسی2 ، زهرا نوری2 ، عباس میرزایی* 3
، علیرضا یزدی نژاد2 ، نگین معین البکاء طوسی2 ، زهرا نوری2 ، عباس میرزایی* 3
1- گروه بیوتکنولوژی پزشکی، دانشکده فناوری‌های نوین، دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، شهرکرد، ایران.
2- گروه گیاهان دارویی، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی زنجان، زنجان، ایران
3- گروه بیوتکنولوژی پزشکی، دانشکده فناوری‌های نوین، دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، شهرکرد، ایران و مرکز تحقیقات سلولی و مولکولی، پژوهشکده علوم پایه سلامت، دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، شهرکرد، ایران ، dr_amirzaei@yahoo.com
2- گروه گیاهان دارویی، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی زنجان، زنجان، ایران
3- گروه بیوتکنولوژی پزشکی، دانشکده فناوری‌های نوین، دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، شهرکرد، ایران و مرکز تحقیقات سلولی و مولکولی، پژوهشکده علوم پایه سلامت، دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، شهرکرد، ایران ، dr_amirzaei@yahoo.com
چکیده: (2151 مشاهده)
زمینه و هدف: آویشن کوهی یکی از مشهورترین گیاهان دارویی ایران از خانواده نعناعیان است و کاربردهای زیادی در طب سنتی همچون تسکین علائم سرماخوردگی و سرفه و تخفیف برخی بیماری‌های گوارشی دارد؛ همچنین دارای اثرات ضدّ باکتریایی و ضدّ قارچی است. این مطالعه به‌منظور بررسی تنوع اثرات آنتی‌بیوتیکی این گیاه اجرا گردیده است.
روش تحقیق: اسانس چهارده اکوتیپ مختلف آویشن کوهی با استفاده از دستگاه کلونجر استخراج شده و پس از آنالیز با دستگاه GC-MS به‌منظور اندازه‌گیری حداقل غلظت مهارکنندگی رشد و همچنین حداقل غلظت کشندگی، از 7 نوع باکتری و 2 نوع قارچ به روش رقیق‌سازی میکرو در محدوده 0/01 تا 5/12 میلی‌گرم در میلی‌لیتر استفاده شد.
یافته‌ها: فراوان‌ترین اجزای اسانس‌های به‌دست آمده، مونوترپن‌های اکسیژنه (%90/60-64/60) بودند که تیمول و کاروکرول (%75/55–27/23) مهمترین اجزای آن‌ها هستند. میزان و غلظت این دو ماده فنولی در اسانس آویشن کوهی، ارتباط مستقیمی با اثرات ضدّ باکتری و ضدّ قارچی دارد. فعالیت ضدّ باکتریایی و ضدّ قارچی اسانس‌ها به‌ترتیب در دامنه 0/24 تا 5/12 و 0/08 تا 0/96 میلی‌گرم در میلی‌لیتر قرار گرفت. فعال‌ترین فعالیت ضدّ میکروبی مربوط به اسانس اکوتیپ‌های سلماس و نودوشن بود و کمترین فعالیت در اکوتیپ رودبار دیده شد.
نتیجه‌گیری: ویژگی‌های جغرافیایی محل رویش گیاهان، نقش بسزایی در نوع و مقدار ترکیبات داخل اسانس گیاه دارد. در همین راستا اثرات بیولوژیکی و خواص ضدّ باکتریایی و ضدّ قارچی متفاوتی می‌تواند از هر اکوتیپ بروز کند.
روش تحقیق: اسانس چهارده اکوتیپ مختلف آویشن کوهی با استفاده از دستگاه کلونجر استخراج شده و پس از آنالیز با دستگاه GC-MS به‌منظور اندازه‌گیری حداقل غلظت مهارکنندگی رشد و همچنین حداقل غلظت کشندگی، از 7 نوع باکتری و 2 نوع قارچ به روش رقیق‌سازی میکرو در محدوده 0/01 تا 5/12 میلی‌گرم در میلی‌لیتر استفاده شد.
یافته‌ها: فراوان‌ترین اجزای اسانس‌های به‌دست آمده، مونوترپن‌های اکسیژنه (%90/60-64/60) بودند که تیمول و کاروکرول (%75/55–27/23) مهمترین اجزای آن‌ها هستند. میزان و غلظت این دو ماده فنولی در اسانس آویشن کوهی، ارتباط مستقیمی با اثرات ضدّ باکتری و ضدّ قارچی دارد. فعالیت ضدّ باکتریایی و ضدّ قارچی اسانس‌ها به‌ترتیب در دامنه 0/24 تا 5/12 و 0/08 تا 0/96 میلی‌گرم در میلی‌لیتر قرار گرفت. فعال‌ترین فعالیت ضدّ میکروبی مربوط به اسانس اکوتیپ‌های سلماس و نودوشن بود و کمترین فعالیت در اکوتیپ رودبار دیده شد.
نتیجه‌گیری: ویژگی‌های جغرافیایی محل رویش گیاهان، نقش بسزایی در نوع و مقدار ترکیبات داخل اسانس گیاه دارد. در همین راستا اثرات بیولوژیکی و خواص ضدّ باکتریایی و ضدّ قارچی متفاوتی می‌تواند از هر اکوتیپ بروز کند.
واژه‌های کلیدی: آویشن کوهی، اکوتیپ، اسانس، ضدّ باکتریایی، ضدّ قارچی
نوع مطالعه: مقاله اصیل پژوهشی |
موضوع مقاله:
فارماکولوژی- گیاهان دارویی
دریافت: 1399/1/21 | پذیرش: 1399/4/8 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1399/6/16 | انتشار الکترونیک: 1399/6/28
دریافت: 1399/1/21 | پذیرش: 1399/4/8 | انتشار الکترونیک پیش از انتشار نهایی: 1399/6/16 | انتشار الکترونیک: 1399/6/28
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |