TY - JOUR JF - Yektaweb JO - J Birjand Univ Med Sci VL - 28 IS - 2 PY - 2021 Y1 - 2021/6/01 TI - Snake venom proteins and coagulopathy caused by snakebite TT - پروتئین‌های زهر مارها و اختلالات انعقادی ناشی از مارگزیدگی N2 - گزش مارها سالیانه حدود 3 تا 4 میلیون نفر را تحت تأثیر قرار می­ دهد که بیش از صد هزار نفر از آن‌ها جان خود را از دست می‌دهند. یکی از دلایل مرگ‌و‌میر و ایجاد عارضه به وسیله­ زهر مارها اختلال انعقادی ناشی از گزش آن­ها می­ باشد. اختلال انعقادی ناشی از گزش، جنبه ­های بالینی مختلفی (مانند پیش انعقادی، زمان انعقاد فیبرینوژن، فیبرینولیتیک، فعال­کردن پلاکت، ضدانعقادی، ترومبوتیک، خونریزی دهنده) دارد که تشخیص و درمان آن حائز اهمیت است. عامل اصلی اختلالات انعقادی که در اثر مارگزیدگی ایجاد می‌شود، ترکیبات موجود در زهر مارها است. این ترکیبات که بیشتر آن‌ها پروتئین‌هایی با خواص آنزیمی و پایداری زیاد هستند به سرعت با فاکتورهای خونی موجود در سیستم گردش خون جانداران واکنش می‌دهند و عملکرد صحیح این فاکتورها را دچار اختلال می‌کنند. نکته مهم در مورد ترکیبات زهر مار و به‌خصوص پروتئین‌های آن این است که زهر مارهای مختلف دارای پروتئین‌های مختلفی هستند که بسته به مقدارشان می‌توانند نقش انعقادی یا ضد انعقادی داشته باشند. پروتئین‌های انعقادی به عنوان فعال کننده‌های فاکتور لخته شدن و آنزیم‌های شبیه ترومبین طبقه بندی می‌شوند. پروتئین‌های ضد انعقادی از لخته شدن خون جلوگیری می‌کنند و منجر به عدم انعقاد خون می‌شوند که شامل فسفولیپاز A2، فیبرینولیتیک، فعال کننده پروتئین C و L- آمینواسیداکسیدازها (ضد انعقاد کننده‌های آنزیمی) یا پروتئین‌هایی مانند شبه لکتین نوع C، توکسین­ های سه انگشتی (TFTs) و مهار کننده های پروتئیناز (ضد انعقادهای غیرآنزیمی) هستند. تمامی این عوامل در اثر مار گزیدگی موجب اختلال انعقادی می‌گردند و اختلال انعقادی یک پدیده مهم بالینی است و اگر به درستی درک نشود ممکن است در فرایند تشخیص مار گزیدگی و درمان آن مشکل ایجاد کند، به‌طوری که به سرعت می ­تواند توسعه یابد و باعث مرگ فرد مارگزیده گردد. SP - 88 EP - 105 AU - Babaie, Mahdi AD - Razi Vaccine and Serum Research Institute, Agricultural Research Education and Extension Organization, Karaj, Iran KW - Coagulopathy KW - Protein KW - Snakebite KW - Snake venom UR - http://journal.bums.ac.ir/article-1-2837-fa.html DO - 10.32592/JBirjandUnivMedSci.2021.28.2.100 ER -