زمینه و هدف: گونه‌های فعال اکسیژن و استرس اکسیداتیو، نقش مهمی در توسعه ناهنجاری‌های دیابتی بازی می‌کنند. با توجه به اهمیت گیاهان دارویی، در این مطالعه، اثر عصاره آبی سماق (Rhus coriaria L) بر پراکسیداسیون لیپیدی و نفروپاتی دیابتی مورد بررسی قرار گرفت. روش تحقیق: در این مطالعه تجربی، ۳۰ سر رت نر نژاد ویستار به وزن ۱۸۰ تا ۲۳۰ گرم استفاده شد. موش‌ها به ۵ گروه ۶‌تایی تقسیم شدند. به رت‌های گروه کنترل هم حجم ماده تزریقی سرم فیزیولوژی تزریق شد. رت‌های گروه دوم، با تزریق صفاقی تک دوز آلوکسان ( mg/kgbw١٢٠) دیابتی شدند. به رت‌های گروه سوم، چهارم و پنجم علاوه بر تیمار مشابه گروه دوم، عصاره آبی سماق به ترتیب با دوزهای ٥٠، ١٠٠ و mg/kg ٢٥٠ به مدت ٤ هفته گاواژ گردید. در پایان دوره تیمار، نمونه‌های خون از قلب جمع‌آوری شد. غلظت مالون‌ دی‌آلدئید (MDA) پلاسما به عنوان محصول نهایی پراکسیداسیون لیپیدی اندازه‌گیری شد؛ به علاوه بافت کلیه جدا شد و با استفاده از رنگ‌آمیزی هماتوکسیلین- ائوزین برای آنالیزهای هیستولوژی آماده شد. داده‌ها از نظر آماری، با استفاده از آنالیز واریانس یک‌طرفه و آزمون Tukey بررسی گردید. یافته‌ها: تیمار با عصاره سماق منجر به کاهش معنی‌دار سطح MDA در گروه‌های دیابتی تحت تیمار با عصاره در مقایسه با گروه کنترل و گروه دیابتی شد (05/0>P)؛ به علاوه تیمار با عصاره منجر به بهبود قابل ملاحظه عوارض جانبی ناشی از دیابت قندی یعنی بهبود اندازه فضای ادراری و کاهش هیالینه شدن شریانچه آوران در بافت کلیه رت‌های دیابتی شد. نتیجه‌گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که سماق می‌تواند سبب کاهش پراکسیداسیون لیپیدی و آسیب کلیه در رت‌های دیابتی ‌شود.

واژه‌های کلیدی: سماق(Rhus coriaria L)، نفروپاتی، دیابت، لیپید، پراکسیداسیون

متن کامل [PDF 578 kb]   (3139 دریافت)