زمینه و هدف: مواجهه تنفسی با گرد و غبار سیمان محتوی مقادیری از ترکیبات فلزی سنگین، می‏تواند اثرات موضعی و عمومی زیادی را به همراه داشته باشد. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی میزان تماس ریوی کارگران کارخانه سیمان با یون‏های فلزی کادمیوم، کبالت، کروم و نیکل انجام شد.

  روش تحقیق: در این مطالعه مقطعی، نمونه ‏ برداری محیطی از بارگیرخانه کارخانه سیمان کرمان برای پایش مقادیر یون ‏ های فلزی مورد نظر در هوا و سیال ساخته شده مشابه شرایط ریه انجام گرفت. داده‌ها با استفاده از نرم‏افزار آماری SPSS (ویرایش 5/11) و آزمون‏ تی در سطح معنی داری 05/0>P استفاده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

  یافته‌ها: مقایسه میانگین تراکم فلزات مورد مطالعه با حداکثر آستانه مجاز نشان داد که میانگین تراکم همه فلزات کمتر از حدّ آستانه مجاز می ‏ باشد (05/0>P). بیشترین غلظت یون فلزی در هوا برای کروم با تراکم 75/1 µg/m³  و کمترین برای کادمیوم با تراکم 01/0 µg/m³  بود. میزان یون‏های فلزی کادمیوم، کبالت، کروم و نیکل در ذرات معلق هوای محیط بارگیرخانه به ترتیب 41/0 ± 74/0، 38/3 ± 31/9، 35/53 ± 96/81 و83/27 ± 5/32 و مقادیر فلزات استخراج‌شده با سیال شبیه‏سازی شده آلوئولی در شرایط برون‏تنی به ترتیب 002/0 ± 006/0، 009/0 ± 02/0، 12/0 ± 53/0 و 03/0 ± 14/0 میکروگرم بر گرم گرد و غبار هوا بود. بر اساس آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن، رابطه میان تراکم یون‏های فلزی در هوا و سیال شبیه‏سازی شده، معنی‏دار نبود (05/0

  نتیجه‌گیری: هرچند رابطه معنی‏داری میان مقادیر یون فلزی به‏دست آمده از هوا و سیال شبیه‏سازی شده وجود نداشت اما به علت بالا بودن درصد حلالیت کادمیوم تحت شرایط آلوئولی، ضرورت پیگیری این مواجهات الزامی به نظر می‏رسد .