مجله علمی دانشگاه

  زمینه و هدف: تهوع و استفراغ پس از جراحی و بیهوشی باعث اقامت طولانی‏مدت بیمار در اتاق ریکاوری و بیمارستان و پیدایش عوارضی مانند اختلالات الکترولیتی، کاهش مایعات بدن، خونریزی از محل بخیه‏ها و آسپیراسیون ریوی می‏شود. این مطالعه به منظور مقایسه اثر متوکلوپرامید و دوز کم پروپوفول بر بروز تهوع و استفراغ پس از عمل سزارین انجام شد.

  روش تحقیق: در این مطالعه کارآزمایی بالینی دو سویه کور، 120 بیمار کاندید عمل سزارین به طور تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. دامنه سنّی بیماران 17 تا 34 سال بود و همگی در ASA کلاس 1 و 2 قرار داشتند . بیهوشی بیماران در شرایط یکسان انجام شد. 3 دقیقه قبل از اتمام جراحی، همه داروهای استنشاقی قطع شد و در یک گروه پروپوفول به میزان 5/0 mg/kg و در گروه دیگر متوکلوپرامید به میزان mg/kg 0/2 تجویز گردید. پس از عمل، بیماران تا 6 ساعت از نظر بروز تهوع و استفراغ کنترل شدند. داده‏های جمع‏آوری شده، با استفاده از نرم‏افزار آماری SPSS و آزمون‏های تی و کای‏دو در سطح معنی‏داری 05/0>P مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

  یافته‌ها: در دو گروه بیماران، از نظر سن، وزن و مدّت عمل اختلاف معنی‏داری وجود نداشت. میزان شیوع استفراغ در ساعت اول پس از جراحی، در گروه تحت درمان با پروپوفول (7/16%) به میزان قابل توجهی نسبت به گروه تحت درمان با متوکلوپرامید (55%) کمتر بود (0001/0>P)؛ در حالی که بین ساعت دوم تا ششم پس از جراحی تفاوت معنی‏داری مشاهد نشد (به ترتیب 7/36% و 7/51%؛ 05/0>P). میزان بروز تهوع در گروه تحت درمان با پروپوفول در ساعت اول و نیز بین ساعت دوم تا ششم نسبت به گروه تحت درمان با متوکلوپرامید به میزان قابل توجهی کمتر بود (به ترتیب 30% و 60% برای ساعت اول و 7/36% و 3/58% برای ساعت دوم تا ششم؛ 01/0>P).

  نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های این تحقیق، پروپوفول (به میزان mg/kg 0/5) برای پیشگیری ‏از بروز تهوع و استفراغ در ساعت اول پس از عمل سزارین نسبت به متوکلوپرامید مؤثرتر است؛ همچنین تأثیر این دارو در کاهش میزان تهوع در ساعت دوم تا ششم بعد از عمل نیز نسبت به متوکلوپرامید بیشتر است.