زمینه و هدف: رزبنگال یک رنگ گزانتینی آنیونی محلول در آب است که سابقه طولانی استفاده بی‏خطر از آن، نشان‏دهنده اثرات جانبی بسیار کم آن می‏باشد. با این حال تاکنون تأثیر ضدّ التهابی آن بررسی نشده‏ است. مطالعه حاضر با هدف تعیین تأثیر رزبنگال بر پاسخ التهابی با واسطه تولید اکسید نیتریک و بیان آنزیم نیتریک‏اکساید سنتاز القایی (iNOS) در مدل ماکروفاژهای فعال‏شده با لیپوپلی‏ساکارید (LPS) در تاریکی انجام شد. روش تحقیق: در این مطالعه تجربی، ماکروفاژهای رده J774A.1 از انستیتو پاستور خریداری و با غلظت‏های متفاوت رزبنگال با یا بدون LPS در تاریکی تیمار شدند. تأثیر غلظت‏های مختلف رزبنگال بر درصد زنده‏بودن ماکروفاژها با استفاده از آزمون ام.تی.تی (MTT) بررسی شد. به منظور تعیین میزان تولید اکسید نیتریک (بر حسب میکرومول) از روش رنگ‏سنجی گریس و برای ارزیابی میزان بیان آنزیم نیتریک‏اکساید سنتاز القایی، از روش لکه‏گذاری وسترن استفاده شد. داده‏ها با استفاده از آزمون‏ آماری تی در سطح معنی‏داری 05/0P< مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: طبق نتایج حاصل از آزمون MTT، درصد زنده‏بودن ماکروفاژهای تیمار‏شده با غلظت‏های مختلف رزبنگال (1، 10، 50، 100، 200 و 300 میکرومول) به ترتیب 66/0±99، 20/1±97، 88/0±90، 57/0±88، 88/0±81 و 57/0±80 درصد بود. میزان تولید اکسید نیتریک (بر حسب میکرومول) توسط غلظت‏های مختلف رزبنگال (1، 10، 50، 100، 200 و 300 میکرومول) به ترتیب 17/0±1/17، 17/0±3/14، 09/0±16/13، 32/0±9/8، 09/0±16/6 و صفر، و در گروه شاهد 21/0±4/21 میکرومول بود. غلظت‏های مختلف رزبنگال سبب کاهش بیان آنزیم iNOS شدند. نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که رزبنگال به طور وابسته به دوز، تولید اکسید نیتریک و نیز بیان آنزیم iNOS را در ماکروفاژهای التهابی کاهش می‏دهد؛ بدون این که بر درصد زنده بودن سلول‏ها (در غلظت‏های کمتر از 200 میکرومول) تأثیر قابل توجهی داشته باشد؛ همچنین فرایند تأثیر ضدّ التهابی رزبنگال از طریق مهار بیان آنزیم iNOS نشان داده ‏شد. این مطالعه رزبنگال را به عنوان یک ماده ضدّ التهابی بی‏خطر و جدید جهت بررسی در شرایط درون‏تنی معرفی می‏نماید.