مجله علمی دانشگاه

  زمینه و هدف: رشد فزاینده جمعیت به حق بزرگترین تهدید برای سلامت آینده محیط زیست و اقتصاد است. کاهش نرخ باروری شاخص حیاتی در حرکت به سوی خانواده‌های کوچکتر و تثبیت جمعیت و رفاه به شمار می‌آید. مطالعه حاضر با هدف تعیین فراوانی حاملگی ناخواسته و عوامل مرتبط با آن انجام شد.

  روش تحقیق: این مطالعه توصیفی- تحلیلی در مادران باردار مراجعه‌کننده به زایشگاههای شهر مشهد در سال 1383 انجام شد. تعداد 400 خانم حامله که جهت زایمان به بیمارستانهای شهر مشهد مراجعه کرده بودند، به روش خوشه‌ای انتخاب شدند؛ مشخصات فردی رفتار باروری و عملکرد پیشگیری از طریق پرسشنامه جمع‌آوری شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آزمون ‌ های کای دو و تی در سطح معنی‌داری 05/0 >P مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

  یافته‌ها: از مجموع مادران مورد بررسی، 257 نفر (7/64%) حاملگی خود را خواسته و 143 نفر (8/35%) ناخواسته ذکر کردند. در حاملگی‌های ناخواسته، میانگین سنّ ازدواج و سنّ اولین حاملگی کمتر و میانگین تعداد فرزندان و سنّ مادر، بیشتر از مادران با حاملگی خواسته بود (001/0 >P ). در حاملگی‌های ناخواسته، تنوع روشهای پیشگیری بیشتر بود. نوع روش پیشگیری و همکاری همسر در امر تنظیم خانواده در دو گروه با هم تفاوت معنی‌داری داشتند (001/0 >P ). روش نزدیکی منقطع، شایعترین روش پیشگیری در حاملگی‌های ناخواسته بود. بیشتر از یک چهارم مادران در حاملگی‌های ناخواسته از روشهای پیشگیری اضطراری بی‌اطلاع بودند.

  نتیجه‌گیری: کاهش بروز حاملگی‌های ناخواسته، نیازمند ارتقای اطلاع‌رسانی عمومی، بهبود کیفیت خدمات تنظیم خانواده و توجه کارکنان پزشکی بهداشتی به مشاوره در مورد نحوه استفاده از روشهای جلوگیری و عوارض حاملگی ناخواسته و افزایش مشارکت مردان در جلوگیری از حاملگی است.