سیس‌پلاتین، یک داروی قوی شیمی‌درمانی است که در درمان طیف وسیعی از سرطان‌های جامد (Solid) از آن استفاده می‌شود. با این وجود، استفاده کلینیکی از آن، به‌دلیل بروز آسیب کلیوی و کاهش میزان تصفیه گلومرولی که در 15 تا 30% از بیماران رخ می‌دهد، محدود می‌گردد. مکانیسم‌های متعددی که در اختلال عملکرد کلّیه به‌دنبال دریافت سیس‌پلاتین نقش دارند، که عبارتند از: آسیب سلول‌های اپی‌تلیال توبول، انقباض در عروق کوچک کلّیه و افزایش بروز سیتوکین‌های پیش‌التهابی. مهمترین تظاهرات مسمومیّت کلیوی سیس‌پلاتین شامل: نارسایی حادّ کلّیه (ARF) غیر الیگوریک که می‌تواند پیشرونده باشد، هیپومنیزیمی، سندرم شبیه فانکونی و آنمی است. افزایش خطر ARF، با دریافت دوزهای بالاتر سیس‌پلاتین، شیمی‌درمانی قبلی با سیس‌پلاتین، اختلال عملکرد کلیوی زمینه‌ای و تجویز همزمان سایر عوامل نفروتوکسیک ارتباط دارد. رویکرد استاندارد برای پیشگیری از مسمومیّت کلیوی ناشی از سیس‌پلاتین، تجویز دوزهای کمتر سیس‌پلاتین به همراه تجویز فول‌سالین ایزوتون، قبل و بعد از تجویز سیس‌پلاتین می‌باشد. اگر چه تعدادی از عوامل دارویی شامل: تیوسولفات سدیم، ان-استیل سیستئین، تئوفیلین و گلیسین برای کاهش مسمومیّت کلیوی، مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند، اما هیچ‌کدام نقش اثبات‌شده‌ای نداشته‌اند و مطالعات کلینیکی بیشتری برای اثبات اثرات احتمالی آنها نیاز خواهد بود.

واژه‌های کلیدی: سیس‌پلاتین، آسیب کلیوی سیس‌پلاتین، شیمی‌درمانی

متن کامل [PDF 167 kb]   (4866 دریافت)