زمینه و هدف: سرطان پروستات دومین سرطان شایع در جنس مذکر است که سلامت فرد و زندگی اجتماعی - اقتصادی وی را تحت تاثیر قرار می دهد. پس از برداشتن پروستات و تعیین میزان بدخیمی بیماری می توان پیش آگهی آن را بطور دقیق تعیین نمود. از آنجاییکه وجود یا عدم وجود غشا پایه و رشته های رتیکولار نیز همانند رده سلولی در تشخیص خوش خیمی و بدخیمی سرطان ها اهمیت دارد، مطالعه حاضر با هدف ارزیابی تغییرات غشای پایه غدد در موارد خوش خیم و بدخیم، با استفاده از رنگ آمیزی اختصاصی انجام شد.
روش بررسی: در این مطالعه تجربی، بلوک های پارافینی پروستات خوش خیم و بدخیم از بخش آسیب شناسی بیمارستان امام رضا (ع) وابسته به دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، تهیه شد. در مجموع از 8 مورد با هیپرپلازی خوش خیم پروستات و 6 مورد با آدنوکارسینوما استفاده شد. برشها به قطر 5 میکرون تهیه شدند. در هر سری برش از هر 10 نمونه یکی به روش H&E (هماتوکسیلین و ائوزین) به منظور تشخیص محل ضایعه و کنترل نتایج به دست آمده، رنگ آمیزی و بررسی شد و سایر برشها برای بررسی غشای پایه غدد، به روش نیترات نقره رنگ آمیزی شد.
یافته ها: الگوی واکنش بافتهای خوش خیم و بدخیم نسبت به نیترات نقره بسیار متقاوت بود؛ در نمونه های بدخیم در اطراف آسینی ها و طنابهای سلولی، غشای پایه مشاهده نشد اما در استرومای اندک حد فاصل غدد، غشای ضخیم، ممتد و آرژینوفیلی تشکیل شد؛ در حالی که الیاف رتیکولار غشای پایه در نمونه های خوش خیم نازک و منقطع و با الیاف آرژینوفیل استروما گسترش یافته بود.
نتیجه گیری: در این تحقیق، به طور کلی اختلاف معنی داری در غشای پایه در بین نمونه های خوش خیم و بدخیم مشاهده شد که می تواند در تشخیص موارد مشکوک مورد استفاده قرار گیرد. پیشنهاد می شود کاربری روشهای هیستوشیمیایی اختصاصی و در دسترس مانند رنگ آمیزی غشای پایه در تشخیص افتراقی سایر بافتهای خوش خیم و بدخیم در انواع تومورها و وجود آن در نواحی اطراف آسینی یا اطراف سلول ها مورد مطالعه قرار گیرد.